OSP, która chce skorzystać z możliwości prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów, powinna ustalić termin walnego zebrania najpóźniej do końca stycznia.

Wiąże się to z treścią art. 10a ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jednolity z dnia 15 marca 2019 r. Dz.U. z 2019 r. poz. 688z późn. zm.), który stanowi, że o wyborze prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów jednostka, w terminie do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego, w którym rozpoczyna prowadzenie ewidencji, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność, w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności, zawiadamia naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym.

Poniżej zamieszczamy informację rozszerzającą zagadnienie dotyczące uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów dla OSP.

Zgodnie z art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity: Dz. U. z 2019 r. poz. 351 z póź. zm.) jednostki, o których mowa w art. 10a ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie mogą prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów na zasadach i warunkach określonych w tej ustawie.

W związku z powyższym odesłaniem podstawowym przepisem regulującym kwestię możliwości skorzystania przez OSP z uproszczonej formy prowadzenia rachunkowości jest art. 10a w brzmieniu:

1. Organizacje pozarządowe, z wyłączeniem spółek kapitałowych oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 pkt 2 prowadzą uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, w przypadku, gdy:

1) działają w sferze zadań publicznych określonych w art. 4 ust. 1,

2) nie prowadzą działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców,

3) nie posiadają statusu organizacji pożytku publicznego,

4) osiągają przychody wyłącznie z:

a) działalności nieodpłatnej pożytku publicznego z tytułu składek członkowskich, darowizn, zapisów, spadków, dotacji, subwencji, przychodów pochodzących z ofiarności publicznej,

b) działalności odpłatnej pożytku publicznego z tytułu sprzedaży towarów i usług,

c) tytułu sprzedaży, najmu lub dzierżawy składników majątkowych,

d) tytułu odsetek od środków pieniężnych na rachunkach bankowych lub rachunkach w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, prowadzonych w związku z wykonywaną działalnością, w tym także odsetek od lokat terminowych oraz innych form oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, tworzonych na tych rachunkach,

5) w roku poprzedzającym rok wyboru prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów osiągnęły przychody wyłącznie z tytułów, o których mowa w pkt 4, w wysokości nieprzekraczającej 100 000 zł

- jeżeli decyzję w sprawie prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów podejmie organ zatwierdzający w rozumieniu przepisów o rachunkowości.

2. Przepisu ust. 1 pkt 5 w zakresie wielkości przychodów nie stosuje się w roku, w którym jednostka rozpoczęła działalność.

3. O wyborze prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów jednostka, w terminie do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego, w którym rozpoczyna prowadzenie ewidencji, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność, w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności, zawiadamia naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym.

4. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 3, dotyczy także lat następnych, z zastrzeżeniem ust. 5.

5. Jednostka zawiadamia naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym w terminie 14 dni od końca ostatniego miesiąca roku podatkowego, w którym prowadzi uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, o:

1) rezygnacji z prowadzenia tej ewidencji;

2) niespełnianiu warunków, o których mowa w ust. 1.

Jeżeli dana OSP spełnia przesłanki zawarte w art. 10a ust. 1 pkt. 1-5 może podjąć decyzję o prowadzeniu uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów.

Podsumowując, OSP może prowadzić
uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów wtedy, gdy:

1) działa w sferze zadań publicznych określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i wolontariacie,

2) nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców,

3) nie posiada statusu organizacji pożytku publicznego,

4) osiągają przychody wyłącznie z tytułu:

- działalności nieodpłatnej pożytku publicznego (składki członkowskie, darowizny, zapisy, spadki, dotacje, subwencje, przychody pochodzące z ofiarności publicznej),

- działalności odpłatnej pożytku publicznego (sprzedaż towarów i usług),

- sprzedaży, najmu lub dzierżawy składników majątkowych,

- odsetek od środków pieniężnych na rachunkach rozliczeniowych, o których mowa w przepisach prawa bankowego, lub rachunkach w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, prowadzonych w związku z wykonywaną działalnością, w tym także odsetek od lokat terminowych oraz innych form oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, tworzonych na tych rachunkach;

5) w roku poprzedzającym rok wyboru prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów osiągnęły przychody wyłącznie z tytułów, o których mowa w pkt 4, w wysokości nieprzekraczającej 100 000 zł.

Dodatkowo poza spełnieniem powyższych przesłanek, warunkiem możliwości prowadzenia ewidencji przychodów i kosztów w formie uproszczonej jest decyzja podjęta przez organ zatwierdzający w rozumieniu ustawy o rachunkowości. W myśl art. 3 ust. 1 pkt 7 ustawy o rachunkowości przez organ zatwierdzający rozumie się organ, który zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy prawa własności jest uprawniony do zatwierdzania sprawozdania finansowego jednostki. W przypadku OSP organem tym będzie walne zebranie członków.

Po podjęciu uchwały przez walne zebranie członków należy pamiętać o obowiązkowych zawiadomieniach naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym zawartych w art. 10a ust. 3-5.

Na podstawie art. 10a ust. 6 sposób prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów został określony w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 października 2018 r. w sprawie prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów przez niektóre organizacje pozarządowe oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2050).

 OSP, która spełni powyżej określone warunki i zdecyduje się na tę opcję, może korzystać z wielu uproszczeń. Nie musi prowadzić pełnej księgowości, tylko uproszoną ewidencję przychodów i kosztów, jest zwolniona z obowiązku przygotowywania rocznego sprawozdania finansowego i nie musi posiadać polityki rachunkowości.

Taka OSP ma prawo składania sprawozdań rocznych podatkowych (CIT-8) w wersji papierowej, co dopuszcza art. 27a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity z dnia 4 kwietnia 2019 r. Dz.U. z 2019 r. poz. 865 z póź. zm.), który wszedł w życie od 25 października 2019 r. Prawo to jest wyłączone, gdy OSP zatrudnia pracowników (to rzadkie) bądź zawiera umowy zlecenia (to się zdarza). Wtedy OSP ma obowiązek składania deklaracji CIT-8 za pomocą środków komunikacji elektronicznej zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.

informację przygotował
adw. Krzysztof M. Miazga
20 X 2016 r.
uaktualnił 17 I 2020 r.