OSP w Kraśniku (woj. lubelskie) w 2007 roku będzie obchodziła 100 lecie swojego istnienia.

ZARYS HISTORII OSP KRAŚNIK

9 sierpnia 1998 r Kraśnicka Ochotnicza Straż Pożarna obchodziła swoje 90 - lecie powstania. Rocznica ta stanowi okazję aby przypomnieć niektóre fakty z jej dziejów. Wprawdzie pierwsza Kronika OSP zaginęła lecz dzięki zapałowi jaki zawsze towarzyszył członkom OSP możliwe jest poznanie niektórych faktów.

W 1982 r powstał zespół redakcyjny Kroniki OSP w składzie
Antoni Dudzisz - przewodniczący ,
Mieczysław Biegaj - członek ,
Zygmunt Pyzik - członek ,
Fidelis Łukasik - członek ,
Antoni Minicki - członek,
w/w zespół zebrał zachowane w pamięci starszych druhów strażaków i ich rodzin informacje do nowej Kroniki OSP. Zapewne niektóre z danych są nieścisłe, wiele jest pominiętych lub spłyconych prze upływ czasu ,to co udało się ustalić zanotowano dla pamięci potomnych .

Miasto Kraśnik gęsto zabudowane drewnianymi domami ,bez żadnego planu ,zamieszkałe wówczas w większości przez ludność żydowską padało często pastwą pożarów . Ratunek był bardzo trudny , Miasto pozbawione było prawie zupełnie wody , istniała jedyna studnia w Rynku, często zepsuta a wodę wozili woziwody z pobliskiej rzeki beczkami przez istniejącą do ok. 1880 r bramę Lubelską.Dwa wielkie pożary miasta w 861 r i 1877 r zniszczyły za każdym razem po około 200 domów ,ostatni z nich zniszczył również świątynię kraśnicką - runęła wieża ostał się tylko kościół.

Kraśnicka Straż Ogniowa , pierwsza nazwa dzisiejszej OSP, powstała po kilkuletnich staraniach u władz rosyjskich z inicjatywy Roberta Przegalińskiego w 1907 roku., Założycielami tej organizacji byli m. innymi aptekarz - Jan Wysocki , przemysłowiec - Jan Misztalski , obywatel miejski - Wojciech Rycerz. , krawiec - Mieczysław Grotkowski , nauczyciel - Piotr Pruszyński , podleśny ordynacki Władysław Karpiński.
Pierwszym Prezesem OSO był Jan Wysocki - aptekarz, a członkami Zarządu druhowie Jan Misztalski , Wojciech Rycerz, a komendantem Mieczysław Grotkowski do 1914 r. Zarząd i członkowie OSO pomimo wielu trudności szczególnie finansowych albowiem władze carskie nie były zainteresowane tą inicjatywą a ludność żydowska uchylała się od udzielenia pomocy ,po przejęciu funkcji Prezesa przez Burmistrza Leona Wójtowicza na 15 sierpnia 1910 r zorganizowano jednostkę liczącą 80 strażaków dobrze wyszkolonych i umundurowanych , zdolnych w każdej porze dnia i nocy do walki z czerwonym kurem .
Remizę oso uzyskała na dziedzińcu przyklasztornym .W 1912 r zorganizowano przy OSO kółko teatralne .
W kronice OSP znajdują się zdjęcia z tamtych czasów .

23 sierpnia 1914 r do Kraśnika wkroczyły wojska austriackie pod dowództwem gen Denkla , po bitwie z wojskami rosyjskimi pod Kraśnikiem Dowództwo austriackie dowiedziawszy się o istnieniu OSO , powierzyło jej opiekę nad miastem i zobowiązało do dostarczenia dla potrzeb szpitala wojskowego 100 łóżek i pościeli. Za trzy tygodnie po przegranej bitwie pod Lublinem , austriacy wycofali się z Kraśnika a do miasta ponownie wkroczyły wojska rosyjskie.12 września 1914 r był dniem tragedii kraśnickiej straży , w tym to dniu ludność żydowska doniosła dowódcy wojsk rosyjskich że członkowie OSO rzekomo rabowali domy żydowskie z łóżek i pościeli na potrzeby wojsk austriackich.W wyniku tego oskarżenia płk rosyjski aresztował prezesa straży Leona Wójtowicza , członka zarządu Piotra Pruszyńskiego i komendanta Mieczysława Grotkowskiego którzy 13 września 1914 r na mocy wyroku Sądu Wojennego zostali rozstrzelani w dołach na Kowalinie, gdy płk doszedł do wniosku że zgładził niewinnych ludzi , aresztował dwu miejscowych rabinów którzy po wywiezieniu do Janowa zostali powieszeni .

Po tych smutnych wydarzeniach Straż Kraśnicka do 1918 r nie brała udziału w pokazach publicznych . W 1918 r Kraśnicka Straż zostaje zorganizowana na nowo pod nazwą Ochotnicza Straż Pożarna , prezesem został Aleksander Duś do 1942 r a naczelnikiem Stefan Rybka do 1941 r. Z składek ludności zakupiono 2 sikawki ręczne i 2 beczkowozy .W 1924 r dokupiono jeszcze 4 beczkowozy którymi dowożono wodę w razie pożaru . W 1921 r przy OSP Kraśnik powstaje Zespół Orkiestry Dętej której założycielem i kapelmistrzem został Franciszek Burda.W 1924 r w Janowie Lubelskim wybuchł pożar który trwał 14 dni a w jego gaszeniu czynnie uczestniczyła kraśnicka OSP .

Lata 20 -te i 30 -te to pełnia rozkwitu kraśnickiej straży która zostaje doposażona i należycie wyszkolona .Dzięki temu bierze czynny udział w zawodach pożarniczych m. in w 1924 r w Warszawie , w 1925 w Janowie zajmując I-wsze miejsce . W 1926 r w Kraśniku odbył się pierwszy kurs strażacki z okręgu Janowskiego ,zdjęcie w kronice OSP, co świadczy o dobrym wyszkoleniu i organizacji pracy miejscowej OSP, która w 1927 r bierze udział w zawodach w Poznaniu plasując się w czołówce najlepiej wyszkolonych jednostek Straży Pożarnej .

W latach 1927 - 1935 ogromnym wysiłkiem druhów strażaków , społeczeństwa miasta Kraśnika , przy poparciu Rady Miejskiej i Burmistrza Wacława Radomskiego wybudowano okazały jak na owe czasy piękny Dom Strażaka z garażami , dyżurką , suszarnią na węże oraz piękną salą widowiskową na I piętrze.

W okresie okupacji hitlerowskiej członkowie straży nie zaprzestali działalności pomimo że nie zawsze możliwe było niesienie pomocy ,w tym czasie naczelnikiem OSP był Edward Pietras w latach 1941 - 44 .Przykładem może być pożar w Karpiówce spowodowany podczas jej pacyfikacji gdy przybyłym strażakom nie pozwolono gasić pożaru . Natomiast gdy w 1943 r wybuchł pożar w Nasycalni w Lipie w wyniku akcji podziemia Niemcy pod przymusem wysłali strażaków do jego gaszenia. Pod koniec wojny Niemcy zaplanowali zarekwirować cały sprzęt strażacki celem wywozu do Niemiec ,strażacy ukryli go we własnych domach i nie pozwolili na grabież.

Po II wojnie prezesem OSP był Jan Golec 1945 - 53 a naczelnikiem Mieczysław Biegaj 1945 - 1962 r. W 1949 r jednostka OSP brała udział w gaszeniu zmasowanego pożaru we wsi Słodków I .W 1953 r nastąpiła zmiana w składzie Zarządu ze stanowiska prezesa ustąpił Jan Golec a na jego miejsce powołano druha Czesława Deca na lata 1953 - 1962 ,który zmarł w 1962 r a na jego miejsce powołano Ignacego Szostka 1962 - 1963 .Wkrótce też nastąpiła zmiana Naczelnika OSP na miejsce ustępującego Mieczysława Biegaja powołany został druh Edward Nowak do 1980 r.

W 1963 r po burzliwych obradach Walnego Zgromadzenia członków wybrano nowy Zarząd OSP w składzie prezes Fidelis Łukasik ,naczelnik Edward Nowak , gospodarz Antoni Dudzisz sekretarz Jan Wnuczek , skarbnik Tadeusz Chmura , przewodniczący komisji rewizyjnej Walenty Misiak i Wacław Kopiwoda gospodarz instrumentów i dyrygent orkiestry .Corocznie organizowano Dni Ochrony Przeciwpożarowej ,zabawy taneczne , loterie fantowe uzyskując środki na swoje utrzymanie i doposażenie.

W 1963 r władze powiatowe z przewodniczącym Tadeuszem Marksem podjęły decyzję zorganizowania w Kraśniku Zawodowej Straży Pożarnej i zabranie OSP jej własnego budynku z przeznaczeniem na Dom Ludowy , na co zgodę wyraził jedynie prezes Ignacy Szostek a nie wyrazili jej pozostali członkowie Zarządu i Komisji Rewizyjnej . W zamian zaoferowano OSP pomieszczenia zastępcze w poniemieckim baraku z okresu wojny .
W 1964 r zorganizowano przy OSP po raz pierwszy młodzieżowe drużyny żeńską i męską pod dowództwem naczelnika Edwarda Nowaka .W tym też roku kraśnicka straż brała udział w gaszeniu dużego pożaru we wsi Słodków III oraz w ujarzmianiu pożaru w Kraśniku przy ul. Jagielońskiej i Urzędowskiej .
W 1967 r zmarł ofiarny działacz strażacki druh Adam Pyzik członek OSP od 1917 r.W 1966 r władze powiatowe powtórnie pogwałciły prawo własności OSP lokalizując na placu OSP Strażnicę Powiatowej Komendy Straży Pożarnej i dla Miejskiej Straży Zawodowej , które to po długotrwałych dochodzeniach swoich praw przez OSP zostały jej przekazane na własność w 1992 r.Obiekty te do końca 1992 r były dzierżawione za odpłatnością przez Zawodową Straż Pożarną .
W latach 1967 - 75 Zarząd OSP poczynił wiele wysiłku przy remoncie pomieszczeń zainstalowano centralne ogrzewanie, doprowadzono wodę bieżącą uzupełniono wyposażenie bojowe ,zmieniono umundurowanie wszystkim strażakom ,wyremontowano i uzupełniono instrumenty dla orkiestry.
W 1973 r z funkcji prezesa zrezygnował Fidelis Łukasik na jego miejsce powołano Kazimierza Kwiatkowskiego,który był prezesem OSP do 1980 r .
W 1973 r zmarł również druh Władysław Pyzik aktywny członek OSP od 1910 r W 1976 r zmarł natomiast druh Bogumił Bryndza działacz straży pożarnych od 1920 r , opiekun OSP z ramienia Urzędu Miasta ,członek Zarządu Powiatowego OSP w Kraśniku.

29 maja 1977 r w Amfiteatrze w Kraśniku kraśnicka OSP obchodziła swoje 70 - lecie powstania i 50 lecie orkiestry OSP .
22 listopada 1980 r wybrano nowy Zarząd OSP w składzie Prezes Antoni Dudzisz, Naczelnik Zygmunt Pyzik , skarbnik Mieczysław Biegaj , z-ca naczelnika Eugeniusz Kopiwoda gospodarz W.Kopiwoda przewodniczący komisji rewizyjnej Wacław Kania .W 1981 r po długiej chorobie zmarł druh Edward Nowak członek OSP od 1924 r a wkrótce potym zmarł Hipolit Misiak długoletni przewodniczący komisji rewizyjnej członek OSP od 1925 r.23XI1982 r nastąpiła dalsza zmiana w składzie Zarządu OSP prezesem został wybrany Eugeniusz Kopiwoda ,naczelnik Zygmunt Pyzik , z-ca naczelnika Edward Pyzik ,sekretarz Zygmunt Łukasik ,skarbnik M. Biegaj gospodarz Wacław Matuszkiewicz ,członek zarządu Elżbieta Bernaś ,przewodniczący komisji rewizyjnej Marian Pyzik .

Pomimo powstania Zawodowej Straży Pożarnej członkowie OSP w dalszym ciągu czynnie uczestniczą w akcjach gaszenia pożaru , szkoleniach , zawodach sportowo - pożarniczych , zwalczaniu klęsk żywiołowych jak również w corocznych przeglądach stanu ochrony przeciwpożarowej na terenie Miasta Kraśnika.
Od 1993 r OSP Kraśnik przejmuje do własnego użytku pomieszczenia dotychczas dzierżawione przez Zawodową Straż które wymagają remontu ,pomoc w jego realizacji zadeklarowały Urząd Miejski zakup blachy na dach i Komenda Rejonowa Straży wymiana pieca co.