1. W strukturach Związku OSP RP działa:
2. Akcje ratowniczo-gaśnicze:
Wzrasta ilość interwencji, w których biorą udział strażacy PSP i OSP, szczególnie przy likwidacji miejscowych zagrożeń. Jednostki OSP średnio rocznie uczestniczą (samodzielnie lub wspólnie z PSP) w likwidacji:
ok. 40 – 50 % pożarów i ok. 30 – 40 % miejscowych zagrożeń (są to: katastrofy, klęski żywiołowe, wypadki, awarie itp.)
Np. Wg danych KG PSP w 2009 r. strażacy (OSP i PSP) brali udział w 454.852 interwencjach. W tym pożary to 35,0 % (159.122), miejscowe zagrożenia - 61,0 % (tj. 277.890). Fałszywe alarmy - 3,9 % (17.843).
Jak wynika ze statystyki - ponad 1.250.750 członków OSP w 2009 r. uczestniczyło (samodzielnie lub wspólnie z PSP) w likwidacji prawie 42 % pożarów oraz w likwidacji prawie 40 % miejscowych zagrożeń.
3. Szkolenie strażaków ochotników. Realizacja różnych zadań ratowniczo-gaśniczych prowadzonych przez strażaków - ochotników, wymaga od nich odpowiedniego poziomuwyszkolenia specjalistycznego. A także coraz większy ich udział w likwidacji coraz niebezpiecznych i o coraz szerszym katalogu zagrożeń oraz wymagania i oczekiwania ze strony społeczeństwa, wymusiły stworzenie nowoczesnego systemu różnych i specjalistycznych szkoleń.
a) szkolenia podstawowe - przygotowują do sprawnego i bezpiecznego wykonywania zadań ratowniczo-gaśniczych,
b) szkolenia specjalistyczne – przygotowują strażaków ratowników OSP do wykonywania działań z użyciem sprzętu technicznego wymagającego umiejętności wykraczających poza szkolenia podstawowe oraz przygotowanie do udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy medycznej. Są to szkolenia np. w zakresie: ratownictwa chemicznego i ekologicznego, wysokościowego, wodnego, kwalifikowanej pierwszej pomocy, dla grup poszukiwawczo-ratowniczych, kierowania ruchem drogowym, kierowców-konserwatorów sprzętu ratowniczego, ratownictwa technicznego,
c)szkolenia operacyjne: dowódców, naczelników oraz komendantów gminnych Związku OSP RP.
Np. Od 1999 r. prowadzone są podstawowe szkolenia w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy medycznego (KPP). W ciągu 11 lat wg. danych ZG ZOSP RP na podstawowych kursach (KPP) kwalifikowanej pierwszej pomocy medycznej przeszkolono ok. 25 tysięcy członków OSP. Program kursów obejmuje 66 godzin + egzamin (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia). Od 2004 r. prowadzone sąkursy odnawiające uprawnienia w zakresie KPP dla ratowników OSP.
4. Zaopatrzenie OSP w samochody pożarnicze:
Ustawa o ochronie przeciwpożarowej z 1991 r. określa:” koszty utrzymania i wyposażenia OSP ponoszą gminy”. Możliwości gmin są ograniczone.Środki finansowe z budżetu, które otrzymuje Zarząd Główny na wszystkieOSP (m.in. na umundurowanie, sprzęt ratowniczo-gaśniczy, budowę i remont remiz, samochody pożarnicze, szkolenia , działalność kulturalno- oświatową ) są również bardzo ograniczone.Samochody finansowane są ze środków MSWiA, NFOŚiGW , WFOŚiGW, firm ubezpieczeniowych , np. PZU, sponsorów, OSP, samorządów).
a) Zakupy nowych samochodów- lekkich:
W 1998 r. został uruchomiony program zakupu lekkich samochodów pożarniczych. Zgodnie z wymaganiami konkretnej OSP, w wyniku zabudowy powstawały: lekkie samochody ratownictwa technicznego, lekkie samochody ratowniczo- gaśnicze lub lekkie samochody gaśnicze.
Przez 11 lat ( 1998 – 2009) zakupiono ogółem 1.401 lekkich samochodów.
b) Zakupy nowych średnich samochodów ratowniczo-gaśniczych:
W ciągu 7 lat (2003 – 2009) – zakupiono 405 takich samochodów.
c) Karosacja (czyli zabudowa) samochodów:
Celem poprawienia wyposażenie OSP w samochody w 1994 r. rozpoczęto akcję karosacji czyli zabudowę podwozi posiadanych przez jednostki OSP. W ciągu 16 lat (1994 – 2009) w ten sposób jednostki OSP uzyskały 2.686 samochodów pożarniczych (lekkich, średnich, ciężkich).
5. Zakupy sprzętu i wyposażenia osobistego członków OSP.
Od 1998 r. - program ww. zakupów prowadzi i konsultuje z fachowcami Zarząd Główny. Jest to gwarancją, że do OSP trafia sprzęt nowoczesny i dobrej jakości. Rozdział sprzętu następuje zgodnie z przyjętą zasadą - proporcjonalnie do ilości jednostek OSP w danym województwie.Dot. to m.in.: motopomp, pomp szlamowych , pił do drewna, betonu i stali, walizek do ratownictwa, agregatów prądotwórczych, aparatów oddechowych, wyciągarek do samochodów, sprzętu do ratownictwa technicznego, pontonów,wentylatorów oddymiających , ubrań koszarowych i specjalnych radiotelefonów , drabin pożarniczych itp.W ciągu 4 lat ( 2005 – 2009) przekazano do OSP 38.907 sztuk różnego sprzętu, zakupionego centralnie ze środków funduszy ubezpieczeniowych.
6. Różnorodna działalność kulturalno-oświatowa Związku OSP RP.
a) przy OSP działa m.in. ok. 810 orkiestr, 500 zespołów artystycznych, ponad 3.200 zespołów sportowych, 1.300 izb tradycji, kilka muzeów,
b) działalność ta prowadzona jest na różnych szczeblach. Są to m.in.: przeglądy i festiwale orkiestr OSP, festiwale piosenek strażackich, spotkania zespołów scenicznych, olimpiady pożarnicze w ramach CTIF, turnieje wiedzy pożarniczej pt. ”Młodzież Zapobiega Pożarom”, obozy szkoleniowo-wypoczynkowe dla dzieci i młodzieży, różne konkursy (np. kronik OSP, na pamiętniki, wspomnienia i opracowania), plenery malarskie i konkursy plastyczne, coroczne koncerty orkiestr OSP ( np. „Strażacy Ojcu Świętemu w hołdzie”), zawody sportowo-pożarnicze i sportowo-obronne, mistrzostwa w ratownictwie medycznym i drogowym, ogólnopolskie konkursy radiowe, fotograficzne itp.
7. Stałe akcje podejmowane przez Związek OSP RP i OSP udzielania
pomocy potrzebującym:
a) wspólnie z Zarządem Głównym PCK , Komendą Główną PSP i Zarządem Głównym Zw. OSP RP - w 2006 r. rozpoczęto Ogólnopolski Program pod hasłem: ”Strażacy w honorowym krwiodawstwie”. Podczas czterech Edycji konkursu - oddano 17.542 litry krwi. Aktualnie trwa V Edycja konkursu. (Przy wielu OSP od lat działają Kluby Honorowych Dawców Krwi „Strażak”).
b) akcje humanitarne (np. udział OSP w akcji „Pomóż dzieciom przetrwać zimę”, zbiorki na rzecz pomocy powodzianom, pomoc niepełnosprawnym, pomoc ofiarom huraganów, udział w finałach WOŚP itp.)
8. Udział OSP w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego kraju.
Od 5 lat władze Związku OSP RP podjęły działania promocyjne projektu modelowego „Remiza OSP jako centrum nowoczesnych technologii w gminie”. W 2005 r. Uchwałą ZG ZOSP RP przyjęto program „Organizacja i wyposażenie samorządowych centrów zarządzania kryzysowego”. Na jego podstawie rozdzielono 122 dotacje do zakupu wyposażenia - Gminnych Centrów Reagowania (GCR), uruchamianych w gminach we współpracy z OSP. Ustawa z dn. 26 .04.2007 r. o zarządzaniu kryzysowym nakłada na administrację samorządową obowiązek powołania Gminnych Zespołów Zarządzania Kryzysowego. W 2007 r. uruchomiono 100 „grantów” dla Gminnych Centrów Zarządzania Kryzysowego. (Centra takie to narzędzia wspomagające władze samorządowe w kreowaniu polityki bezpieczeństwa oraz zarządzaniu bezpieczeństwem.) Granty te objęły: specjalistyczne oprogramowanie wspomagające proces budowania w gminie planu zarządzania kryzysowego i wspierające podejmowanie decyzji w stanach zagrożenia kryzysowego, sprzęt komputerowy i specjalistyczne szkolenia.
9. Internetowe Centra Kształcenia e-learningowego na wsi.
W 2006 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej – ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego ogłosił konkurs na Centra kształcenia na odległość.
Głównym założeniem takich centrów - jest umożliwienie społeczności małych miejscowości kształcenia w różnych formach (dostarczanie wiedzy, pomoc w organizowaniu procesu edukacyjnego oraz pomoc w potwierdzaniu wiedzy stosownymi egzaminami).
W sumie dzięki udziałowi Związku OSP RP w jednym z przyjętych do realizacji rozwiązań konkursowych oraz tzw. „dogrywkach”, w remizach OSP zostało łącznie zlokalizowanych blisko 700 Centów Kształcenia.
Wyposażenie każdego Centrum to m.in.: 5 komputerów, rzutnik, laptop, monitor 42 cale, biblioteka multimedialna, materiały dydaktyczne. Na potrzeby projektów zakupionych zostało 4.000 godzin programów do szkoleń e-learningowych.
W 2009 r. za „ budowę Internetowych Centrów Edukacyjno-Oświatowych na Wsi w remizach OSP”- na corocznej konferencji Forum Usług Szerokopasmowych organizowanych przez Tygodnik „Computerworld”, wręczono Zarządowi Głównego Związku OSP RP nagrodę „Szeroki Pas”.
10.Współpraca z zagranicą. M.in.:
a) Związek OSP RP prowadzi intensywną współpracę z organizacjami partnerskimi Niemiec, Słowacji, Węgier, Chorwacji, Słowenii,Litwy, Łotwy, Estonii, Szwecji, Finlandii oraz Czech, Moraw i Śląska.
b) przedstawiciele Związku OSP RP działają w CTIF (Międzynarodowy Komitet Techniczny Prewencji i Zwalczania Pożarów), do którego należy ponad 50 państw, głównie europejskich.
CTIF – jest pozarządowa, międzynarodową organizacją techniczną, która popiera i upowszechnia międzynarodową współpracę strażaków, dot. bezpieczeństwa, ratownictwa oraz walki z wypadkami, szkodami technologicznymi i katastrofami naturalnymi.
11. Prezesem Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych jest Waldemar PAWLAK (czwartą kadencję).
12. Aktualności dot. Związku OSP RP - zamieszczane są na naszej stronie internetowej: www.zosprp.pl e-mail: zg@zosprp.pl
Rzecznik prasowy Związku OSP RP
Regina Rokita
tel. 22 826-52-91 lub 92 w. 138,
601-918-015,
e-mail: regina.rokita@zg.zosprp.pl
Warszawa, 27 kwietnia 2010 r.