List w sprawie prac nad strategią

Założenia programowe prac nad strategią

Zarys Strategii Związku OSP RP Warszawa 2021

Ukazał się tom czwarty Analiz Strategicznych Florian 2050

Publikacja dotyczy bezpieczeństwa w szerokim tego słowa znaczeniu. Książkę można bezpłatnie pobrać ze strony Związku: zosprp.pl/content/analizy-strategiczne-florian-2050.

W ramach prac nad strategią Związku OSP RP, w stulecie powstania Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej, ukazał się czwarty tom Analiz Strategicznych Florian 2050 pod redakcją dr. Mariana Zalewskiego.

– Bardzo wymownym przykładem ilustrującym konieczność określenia nowych paradygmatów jest koncepcja strażaka ratownika first respondera. To osoba udzielająca pierwszej pomocy, która jest najbliżej zdarzenia i podtrzymuje funkcje życiowe poszkodowanego do przybycia zespołów ratowniczych. Idea ta rozwinęła się w ostatnich latach w wielu krajach jako wzmocnienie skuteczności systemów ratowniczych. Ochrona ludności powinna być zatem oparta na mocnych podstawach w postaci przygotowanych, wyposażonych i gotowych do natychmiastowego podjęcia działań ratowników. Zasadnicze przy tym jest podkreślenie dobrowolnej gotowości strażaków. To nie przymus prawny czy rozkaz, lecz braterska solidarność z zagrożonym człowiekiem jest źródłem etosu strażaka ochotnika. Właśnie ta dobrowolność wyróżnia strażaków ochotników – rycerzy św. Floriana. – napisał Prezes ZG ZOSP RP Waldemar Pawlak we wstępie do Analiz Strategicznych.

W omawianym tomie podejmujemy tematy naszego bezpieczeństwa, a zwłaszcza bezpieczeństwa zdrowotnego, systemu ochrony przeciwpożarowej i ratownictwa oraz roli strażaków ochotników w samorządnym społeczeństwie.

Część pierwsza – Zarys Strategii ZOSP RP FLORIAN 2050 – to owoc dotychczasowych szerokich konsultacji i analiz. Zaprezentowano w nim misję i wizję funkcjonowania Związku oraz jego obszary strategiczne i cele szczegółowe na kolejne 30 lat. Określono harmonogram wdrażania, monitoringu i ewaluacji Strategii.

W części drugiej czytelnik pozna materiały poświęcone konferencji naukowej „Rycerze Świętego Floriana – Bogu na chwałę, ludziom na pożytek”. Odbyła się ona w kwietniu 2021 roku przy współpracy z Muzeum Niepodległości oraz Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego. W pięciu blokach tematycznych znajdują się wypowiedzi 55 uczestników konferencji m.in. liderów samorządu, świata nauki i ruchu strażackiego.

Ostatnia część Analiz Strategicznych prezentuje konsultacje dotyczące projektów zmian legislacyjnych odnoszących się do ochotniczych straży pożarnych. Donośnie wybrzmiewa głos troski o przyszłość samorządnych, samodzielnych i dobrowolnych OSP. To ważna dyskusja związana z bezpieczeństwem powszechnym i ochroną ludności. Przedstawiamy szerokie spojrzenie na dotychczasowe i przyszłe funkcjonowanie OSP. Nie ulega wątpliwości, że obrona ich podmiotowości i dobrowolnego charakteru jest podstawą rozwoju strażackiego ruchu i skutecznego realizowania strażackiej misji pomocy wszystkim potrzebującym.

Publikacja ukazuje się w stulecie jedności ruchu strażackiego. Niechaj to dzieło będzie źródłem inspirującej wymiany poglądów w naszym ruchu i społeczeństwie.

Zapraszamy do lektury.

Współpraca Związku OSP RP i Państwowej Straży Pożarnej to podstawa naszego bezpieczeństwa. Czy jesteśmy na rozdrożu?

W toku dyskusji rozpoczętej na ostatnim XIV Zjeździe Związku OSP RP a następnie kontynuowanej w ramach prac nad strategią Związku wypracowaliśmy szereg wniosków i rekomendacji w obszarze powszechnego bezpieczeństwa. Odnoszą się one tak do oceny ostatnich kilkudziesięciu lat jak i wniosków na przyszłość. Poddaliśmy analizie i ocenie jednostki obecnie obowiązującego systemu ochrony przeciwpożarowej a także możliwości ich rozwoju oraz znaczenia dla całego systemu w bliższej i dalszej przyszłości. Dotyczy to w szczególności współpracy Ochotniczych Straży Pożarnych i ich Związku oraz Państwowej Straży Pożarnej.

Plonem transparentnych prac - konsultacji i analiz - są trzy tomy Analiz Strategicznych, konferencja naukowa zorganizowana 24 kwietnia br. z okazji stulecia Związku OSP RP oraz liczne głosy utrwalone w wypowiedziach medialnych, Internecie, czasopismach w tym miesięczniku Strażak. Szczególnie ważkie były wypowiedzi w trakcie konsultacji publicznych zorganizowanych z inicjatywy prezesa ZG ZOSP RP Waldemara Pawlaka w dniach 10 – 14 maja br. w związku z materiałem lansowanym przez KG PSP jako projekt ustawy o OSP.

Warto podkreślić, że głos zabierali z jednej strony eksperci ze środowiska strażackiego z drugiej wybitni naukowcy oraz liderzy samorządów tak bardzo związanych z ruchem strażackim. Szczególnie ważne są wypowiedzi samego środowiska strażackiego. Od zaangażowanych ochotników w tym prezesów i naczelników po strażaków zawodowych w służbie czynnej i w stanie spoczynku z licznym udziałem strażackich generałów. To był glos jednolitego środowiska strażackiego.

Partnerska równowaga kluczem naszego bezpieczeństwa

Analizy i wieloletnie doświadczenia pokazują, że Polsce udało się stworzyć unikatowy model ochrony przeciwpożarowej, oparty na trzech filarach: zaangażowaniu społecznym o ochotniczym charakterze, strukturach samorządu terytorialnego oraz wsparciu administracji państwowej ze szczególnym uwzględnieniem Państwowej Straży Pożarnej. Utrzymanie partnerskiej równowagi miedzy tymi składowymi jest kluczem bezpieczeństwa powszechnego i jednoznacznego zaufania społeczeństwa do strażaków. Niekwestionowanym efektem obecnego, funkcjonującego od 30 lat, systemu jest wysokie bezpieczeństwo przeciwpożarowe i skuteczna działalność ratownicza. To wielki dorobek i wartość. Tak Związku OSP RP jak i PSP.

Partnerska równowaga to wzajemny szacunek i współpraca wszystkich uczestniczących w tym systemie. Odnosi się to w szczególności do strażackiej wspólnoty. Funkcjonowanie tej strażackiej rodziny to liczne sukcesy ale i problemy do rozwiązania. W naszej historii wyraziście przeplatają się losy strażaków ochotników i strażaków zawodowych. Widzimy to w historii strażackich rodzin w których jakże często całe rodziny naznaczone są strażacką służbą i poświeceniem dla innych. Szczególnie symboliczne jest braterstwo w walce z żywiołami, akcjach ratowania mienia i ludzkiego życia nierzadko okupionych strażackim zdrowiem i życiem. Pamięć o wspólnej historii strażaków w białych i czerwonych hełmach jest wielkim zobowiązaniem. To biało-czerwone braterstwo jest także drogowskazem na przyszłość. Czy tak jednak będzie?

Honor strażackiej służby

Pracując nad wyzwaniami naszych czasów akcentujemy potrzebę rozważnego współdziałania wszystkich, którzy uczestniczą w systemie ochrony przeciwpożarowej i bezpieczeństwa ludności. Bowiem lojalna współpraca jest nakazem osób związanych honorem strażackiej służby. Wynika to i z naszej historycznej tożsamości, i powinności w obliczu piętrzących się cywilizacyjnych wyzwań. Czekające nas zadania wymagają wyjątkowej konsolidacji i wzajemnego wsparcia.

Szukając optymalnych rozwiązań umacniających nasze bezpieczeństwo widzimy potężne zagrożenia. W najbliższych latach na świecie skumulują się jeszcze bardziej zagrożenia wynikające z: procesów demograficznych a zwłaszcza starzenia się społeczeństw, negatywnych wpływów procesów migracyjnych ludności ( w tym przepływy wieś – miasto), zmian klimatycznych determinujących powstawanie nowych zagrożeń, zmiennej i nieprzewidywalnej rzeczywistości czego dobitnym przykładem jest okres pandemii COVID 19. Szczególnie miniony rok globalnej wojny światowej z pandemią przewrócił dotychczasowy spokój, ład gospodarczy i społeczny. Jest lekcją pokory w kruchej, nieprzewidywalnej rzeczywistości.

Nowe zadania dla wszystkich strażaków

Pandemia COVID 19 pokazała dodatkowo wzrastające potrzeby w ratownictwie a szczególnie pomocy humanitarnej. Powyższe w znacznym stopniu będzie w całym okresie najbliższych trzydziestu lat determinować szczegółowe cele strategiczne we wszystkich obszarach aktywności. Tak na poziomie globalnym ( europejskim, państw) jak i lokalnym. Podkreślając znaczenie działań państwa, samorządu na rzecz ochrony ludności niezbędne staje się zwiększenie roli aktywności w obszarze społecznej pomocy humanitarnej. Polska, która współtworzy wspólnotę Unii Europejskiej winna być aktywnym uczestnikiem wspólnotowego mechanizmu ochrony ludności i rozstrzygnięć globalnych za sprawą nowych rozwiązań w obszarze bezpieczeństwa powszechnego w tym zdrowotnego. Wzrastająca rola współpracy na rzecz bezpieczeństwa powszechnego na poziomie lokalnym realizowanej przez organy władzy rządowej i samorządowej oraz służb, inspekcji, straży wymaga uwzględniania jeszcze w szerszym zakresie dobrowolnej aktywności społecznej. To zaś oznacza kolejne zadania także dla ochotniczego ruchu strażackiego. Podkreślał to na konferencji naukowej z okazji 100 - lecia ZOSP RP b. komendant główny PSP, wiceprezes ZG Związku OSP RP gen. brygadier Wiesław B. Leśniakiewicz.

To nie jest nowe wyzwanie dla zorganizowanego ochotniczego ruchu strażackiego, który zaskarbił sobie najwyższe społeczne zaufanie za sprawą działalności tysięcy OSP zrzeszonych w Związku OSP RP. Strażacy ochotnicy rozumieją potrzebę nowych zadań. Ich siłą jest bliskość – są najbliżej zdarzeń i potrzebujących ludzi. Z własnej nieprzymuszonej woli przyszli do ruchu strażackiego. Dadzą radę. Jak zawsze. Potrzebne jest jednak szerokie wsparcie w tym technologiczne, szkoleniowe. Czy pomoże państwo i PSP? Im bardziej pomogą ochotnikom tym lepiej dla wszystkich. Nie chcą jednak zaskakiwania, aby im coś ,,dawano ” na siłę. Niełatwo ich zniechęcić, ale co będzie jak to się uda? Kto pomoże innym w potrzebie? Te pytania pojawiają dzisiaj gdy pojawił się projekt tzw. ustawy o OSP o której ochotnicy dowiedzieli się niedawno. Najpierw ją ujawniono a potem gdy środowisko zbulwersowane rozpoczęto wyjaśnianie, że niby wszystko będzie dobrze.

Historia stu lat zorganizowanego ruchu strażackiego pokazuje, że podstawą jego żywotności i realnego wpływu na lokalne bezpieczeństwo jest poszanowanie jego samorządności, samodzielności i rzetelne wspieranie ze strony instytucji do tego prawnie zobowiązanych. Bez tego ruch ochotniczy słabł zaś nieliczna część zawodowa nie wytrzymywała przechodzących na nią obciążeń. Likwidacja Związku Straży Pożarnych RP w 1949 r. w okresie nasilenia stalinowskich represji i próba ,,pomocy” Ochotniczym Strażakom Pożarnym w postaci członków Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej nie rozwiązała problemów narastania fali pożarów i powodzi. Po kilku latach władze komunistyczne musiały zgodzić się na odbudowę samorządności (choć ograniczonej) i odbudowę Związku.

Dzisiaj do walki z wyzwaniami przygotowani są na bardzo wysokim poziomie tak funkcjonariusze PSP jak i strażacy ochotnicy. Zawodowa odsłona ruchu strażackiego to ponad 500 jednostek PSP z blisko 30 tys. strażaków – funkcjonariuszy PSP. Ruch ochotniczy to społeczna ochotnicza odsłona całego ruchu. To 16 tysięcy OSP zrzeszających ok. 700 tysięcy strażaków ochotników. Razem ta znakomita armia stawia odpór tradycyjnym i nowym zagrożeniem. Ale czy w świetle nowych wyzwań takich jak pandemia to wystarczy ? Czy bliska współpraca funkcjonariuszy i strażaków ochotników wystarczy aby chronić mieszkańców 52 430 miejscowości naszego kraju w tym 43037 wsi - często odległych od siedzib PSP o wiele kilometrów? Czy w tym świetle w ogóle bezpiecznym jest samo rozważanie likwidacji części ochotniczych straży pożarnych i degradowanie ich strażackich tradycji i realizowanych względem państwa i społeczeństwa powinności? A takie wnioski wynikają z lektury materiału PSP sygnowanego jako projekt Ustawy o OSP. Dzisiaj w świetle czekających zadań priorytetowym celem jest nie tylko utrzymanie i umocnienie wszystkich OSP we wszystkich miejscowościach. Istotna jest wręcz potrzeba promowania tworzenia nowych OSP tam gdzie nie istnieją zarówno na wsiach jak i w miastach gdyż zwiększa to szansę najszybszego dotarcie w ciągu kilku minut do poszkodowanych, do zdarzenia. Wszystkie OSP powinny mieć naturalnie szerokie wsparcie w ich rozwoju w tym szkoleniowe, logistyczne i wyposażone w nowoczesne systemy ratownicze. Wpisuje się w to między innymi realizacja idei Strażaka Ratownika First Respondera w OSP i innych służbach.

Jest jeszcze entuzjazm ochotników

Na szczęście jest wspólne doświadczenie. To doświadczenie oraz potencjał jakim dysponuje Związek Ochotniczych Straży Pożarnych RP daje nadzieję w najbliższych latach na skuteczne szerokie działania na rzecz ochrony ludności ze szczególnym uwzględnieniem prewencji i pomocy humanitarnej. Tym dobrym doświadczeniem jest system ochrony przeciwpożarowej uchwalony w 1991 roku. Chociaż jak wspomina poseł sprawozdawca ustawy o ochronie przeciwpożarowej - Marian Starownik - nie było łatwo. Nie wszyscy przedstawiciele ówczesnej administracji rozumieli otwierającą się perspektywę rozwoju ruchu strażackiego w bliskości strażaków zawodowych i ochotników. Przy czym strażacy ochotnicy byli potraktowani po partnersku z nadzieją, że się rozwiną, umocnią i będą gwarancją rozwoju nowoczesnego systemu ratowniczo-gaśniczego na czele z KSRG. Dzisiaj widzimy, że to był w ówczesnych realiach strzał w dziesiątkę. Nie można więc jego niszczyć. System KSRG należy rozwijać w kierunku powszechnego systemu ochrony ludności z udziałem wszystkich OSP jako podstawowych ogniw włączanych na zasadach dobrowolności i umów cywilno-prawnych. Czyli system powszechny docelowo oparty o wszystkie jednostki PSP i OSP. Jednostki OSP (16 tys.) w systemie ochrony ludności będą uczestniczyć według kompetencji i wyszkolenia strażaków ochotników oraz możliwości technicznych zgodnie z dobrowolnie zadeklarowanym w umowie cywilnoprawnej zakresem prowadzonych działań ratowniczych i prewencyjnych a także deklarowanym terenem działania. To będzie sprzyjać rozwojowi i wzmacnianiu specjalistycznego ratownictwa w OSP a zwłaszcza szerokiego rozwoju ratownictwa medycznego. Z uwagi na to, że w najbliższych latach znaczenie pomocy przedmedycznej będzie rosło należy intensywnie rozwijać kursy KPP we wszystkich OSP, upowszechnić funkcję tzw. first respondera, czyli ratownika, który jest najbliżej miejsca zdarzenia i dociera do osoby, będącej w stanie zagrożenia życia przed przyjazdem zespołu ambulansu, by udzielić pierwszej pomocy. First responder będzie osobą przeszkoloną w zakresie pierwszej pomocy, wyposażoną w torbę medyczną oraz defibrylator AED. To odpowiedzialne zadanie dla Związku OSP RP. To naturalnie nie jest możliwe bez wsparcia PSP, państwa i samorządu. To przede wszystkim finasowanie edukacji i szkoleń specjalistycznych oraz udostępnianie stosownego sprzętu. Jest w wielu młodych entuzjazm do takich idei. Entuzjazm ochotników.

Ale najważniejsze to ochronić i wspierać nadal ogromną energię tkwiącą w ochotniczym ruchu strażackim. Zwłaszcza młodzieży, a widać na horyzoncie problem w obszarze pozyskiwania młodzieży do pracy ochotniczej, wolontariacie. Dzisiaj to jeszcze nie jest dramat. To dzięki wieloletniemu rozwojowi działalności programowej Związku - wychowania i edukacji dzieci i młodzieży w dziecięcych i młodzieżowych drużynach pożarniczych oraz szeroka działalność Związku: artystyczna, kulturalna, sportowa, edukacyjna i naukowa, współpraca międzynarodowa, zagadnienia dokumentowania działalności (kroniki, izby tradycji, muzea), nowe technologie i nowe media w strażackiej służbie….

Nie zgasić ducha strażaków ochotników

Można myśleć też inaczej. Wystarczy ,,przejąć” kierowanie kilkoma tysiącami OSP dając im czerwone hełmy, ubrania robocze, sto kilkadziesiąt złotych dodatku emerytalnego po 25 latach, medale … I wymusić posłuszeństwo. Stworzyć taką Zawodową Ochotniczą Strażą Pożarną z drobną różnicą – bez etatów dla strażaków OSP. Ale hełmy, ubrania, społeczna służba całodobowa i posłuszeństwo jako zadanie szczególne… Taka ,,urawniłowka”. Trzeba jednak poważnie zastanowić się nad odpowiedzią na pytanie: co jest najważniejsze? Czy jak najszybciej dotrzeć do miejsca zdarzenia, do poszkodowanych czy jak najszybciej podporządkować wszystkich co ratują? Czy wymuszona podległość i posłuszeństwo spowoduje entuzjazm do ochotniczego dobrowolnego wstępowania do ruchu dotychczas cechującego się samorządnością i zasadami demokratycznego społeczeństwa? Historia nie raz udowodniła, że nie tędy droga. Takie podejście nie rozwiąże problemów powszechnego bezpieczeństwa w tym problemów tak ochotników jak i funkcjonariuszy PSP. Jestem przekonany, że wsparcia wymaga cała strażacka służba. Bo tylko w jedności siła jak zgodnie mówią strażaccy liderzy… Ale z poszanowaniem odmienności ruchu ochotniczego i służby zawodowej. Bo jakże istotne jest aby nie zabić strażackiego ducha. Pamiętam spotkanie strażaków ochotników na czele z prezesem ZG ZOSP RP Waldemarem Pawlakiem u prezydenta Lecha Kaczyńskiego 20 lipca 2006 r. Prezydent zaakcentował, że jest to spotkanie wyłącznie z tymi którzy ochotniczo ratują ludzi w potrzebie. Powiedział: Zajmujecie się z potrzeby serca, ochotniczo, bezpośrednio ratowaniem życia zagrożonych. Istotne jest to, że każdy ochotniczo podejmował się swej służby. To was wyróżnia. Spotkanie było ważnym impulsem ku nowej przyszłości. Była rozmowa i dialog. Gdy dzisiaj chcemy myśleć o nowych wyzwaniach trzeba współpracować. Może wiec należy głęboko schować ,,dar” PSP dla OSP w postaci projektu ustawy narzucanego środowisku. Osłabiającego dobrego ducha współpracy, ducha strażaków co razem służą na chwałę… . Ducha nie gaście… apelował Jan Paweł II w Drohiczynie w 1999 r. na spotkaniu ze strażakami. To ważne słowa. Ducha strażaków ochotników nie gaście …

Dr Marian Zalewski
Przewodniczący Zespołu ds. Strategii Związku OSP RP
Warszawa 23 maja 2021 r.

Potrzebni są wszyscy strażacy i wszystkie OSP

Związek we współpracy ze środowiskiem strażackim, naukowym i samorządem pracuje nad strategią Florian 2050. W okresie ostatnich kilkunastu miesięcy wydano trzy tomy opracowań Analizy Strategiczne Florian 2050. Są one bazą analizowanych obszarów strategicznych i celów szczegółowych. Zamieszczone na stronie Związku OSP RP są powszechnie dostępne. W pracach biorą udział strażacy ochotnicy i funkcjonariusze PSP, naukowcy z wielu ośrodków naukowych w tym uczelni wyższych i Polskiej Akademii Nauk, liderzy samorządowi od radnych gmin po marszałków województw. 24 kwietnia 2021 r. tematyka strategii prezentowana była w trakcie konferencji naukowej Rycerze św. Floriana – Bogu na chwałę ludziom na pożytek. W stulecie Związku OSP RP z udziałem kilkudziesięciu uczestników z całego kraju. W najbliższym czasie będziemy organizować kolejne konsultacje w tym w formie wysłuchań publicznych. Wypracowujemy rekomendacje w szerokiej społecznej konsultacji. Taki tryb prac wynika z powagi tematu. Zagadnienia dotyczą bowiem bezpieczeństwa nas wszystkich. Wymaga więc tego szacunek do współobywateli i strażaków.

Szczególnie odnosi się to do kilkuset tysięcznej rzeszy strażaków ochotników, którzy nie na rozkaz a z potrzeby serca czuwają dzień i noc nad naszym bezpieczeństwem. Ich społeczne zaangażowanie znane i szanowane jest od pokoleń. Pokazał to także miniony dramatyczny rok nacechowany nieprzewidywalnością i skalą zagrożeń powszechnego bezpieczeństwa w wyniku pandemii SARS 19. I właśnie troska o życie milionów obywateli prowadzi do konieczności współpracy na wszystkich poziomach od środowisk lokalnych przez państwa i na poziomie globalnym. Brak takiego zrozumienia to droga do nieszczęść, w tym wielu ofiar śmiertelnych. Mamy głęboką świadomość, że rozwiązania na przyszłość należy szeroko konsultować ze wszystkimi zainteresowanymi.

Czas pandemii potwierdził sprawność unikalnego polskiego systemu ochrony przeciwpożarowej i ratownictwa przyjętego w wolnej Polsce w 1991 roku. Pomimo niedoinwestowania służby ratownicze zdają egzamin często w ekstremalnych warunkach. Dotyczy to także ochotniczego pożarnictwa, które z nieprzymuszonej woli w ścisłej współpracy z funkcjonariuszami PSP wzięło na siebie oprócz działań ratowniczych zadania humanitarnej pomocy i wsparcia. Ten optymalny na dzisiaj  system ochrony przeciwpożarowej i ratowniczej składa się z trzech komponentów  wzajemnie się wspierających: Ochotnicy - Samorząd - Państwo. Każdy powinien wnosić swój wkład, swoje możliwości i powinności. Rzetelnie i po partnersku. 

Życie stawia nowe wyzwania. Dotychczasowy system należy unowocześniać i rozwijać. Wyzwaniem na dzisiaj nie jest jednak jakość sprzętu i dzielenie jednostek na lepsze i gorsze a podług tego nadawania bądź odbierania prawa do ratowania i nazywania się strażakami. Palącym problemem dzisiaj jest czas reakcji ratującej życie. Mówimy: podstawą ku której powinniśmy dążyć jest   maksimum 5 minut na podjęcie działań ratowniczych na miejscu zdarzenia. Realizacja tego celu to jakże często jedyna szansa na uratowanie życia. Na nic skomplikowane procedury i nowoczesny sprzęt gdy pomoc przyjdzie za późno. Jednym z takich pomysłów jest upowszechnienie idei strażak ratownik first responder i szerokiej prewencji społecznej. Są już strażacy ochotnicy którzy ten system wcielają w życie.

W tym systemie wszyscy są potrzebni. Wszystkie 16 tysięcy OSP. Wszystkim należy w przyszłości zaproponować włączenie do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego. Państwo i samorząd powinni wspierać strażaków ochotników poprzez szerokie szkolenia, sprzęt. A nade wszystko poprzez uszanowanie ich samodzielności, samorządności, ochotniczego zapału i inicjatywności. To wsparcie jest wsparciem społeczeństwa obywatelskiego. Potrzebni są  wszyscy strażacy ochotnicy - 700 tysięcy osób należących do naszego ruchu.   Każdy ma swoje miejsce w panteonie szlachetnej służby Bogu i Ojczyźnie.

Społeczeństwo jest dumne z rozwoju tak licznej armii strażaków ochotników. Wszyscy członkowie Ochotniczej Straży Pożarnej to dumni Strażacy – Rycerze Floriana. A każda OSP ma prawo rozwijać się i oczekiwać pomocy w realizacji swoich celów. Pomocy a nie przeszkód. Swoją pomoc realizuje samorząd, państwo i obywatele szczególnie zrzeszeni w organizacjach pożytku publicznego.  Niechaj ta pomoc oraz projekty doskonalenia i zmian w systemie bezpieczeństwa ludności będzie transparentna, po szerokich społecznych konsultacjach i przy strażackiej aprobacie. Nie doprowadźmy do destabilizacji systemu gdy on działa, tym bardziej w czasie tylu niepewności i zagrożeń. Chodzi przecież o bezpieczeństwo ludności, o życie i zdrowie. W tej idei strażacki ruch ochotniczy wespół z funkcjonariuszami PSP odgrywa tak ważną rolę. Współpracujmy w jego rozwoju i umacnianiu. W jedności. Bogu na chwałę ludziom na pożytek.

Dr Marian Zalewski przewodniczący Zespołu ds. Strategii Związku OSP RP
4 maja 2021 r. Dzień Strażaka

Czy i komu jest potrzebna ustawa o OSP przygotowana przez PSP?

Nasz Związek od wielu miesięcy pracuje nad strategią Florian 2050. Transparentnie z szeroką partycypacją społeczną. Konsultujemy w myśl powszechnie przyjętych zasad konsultacji: dobrej wiary, powszechności, przejrzystości, ekspansywności, koordynacji, przewidywalności i poszanowania interesu ogólnego. Chcemy poprzez to wypracować optymalne rozwiązania akceptowalne przez władze i społeczeństwo. Wynika to z troski o bezpieczeństwo nas wszystkich.

Dotychczasowa szeroka konsultacja zaprezentowana w trzech tomach Analiz Strategicznych Florian 2050 a także w czasie konferencji naukowej 24 kwietnia 2021 r. (Rycerze św. Floriana. Bogu na chwałę ludziom na pożytek) uzmysławia, że w ratownictwie najważniejsze jest błyskawiczne dotarcie ratowników na miejsce zdarzenia. Takim celem strategicznym jest dotarcie w ciągu 5 minut. Taki cel jako najważniejszy stawiamy w naszej strategii. To już dzisiaj bardzo realne. Są możliwości techniczne i ludzkie. Są przykłady systemowych rozwiązań to umożliwiających. Życie pokazuje, że najczęściej to strażacy w białych hełmach z OSP docierają najszybciej na miejsce tragedii. 16 tysięcy OSP są nas najbliżej. Są z powołania, potrzeby serca. Trudno tego ducha zagasić. Chociaż Jan Paweł II w Drohiczynie w 1999 r. przezornie apelował ,, Pamiętajcie ducha nie gaście”.

Dzisiaj gdy nasza cywilizacja zatrzęsła się w posadach z tragediami w wymiarze ludzkim, społecznym i gospodarczym dobrze rozwinięte ratownictwo i pomoc humanitarna staje się podstawą normalności naszego życia. Uzmysławiamy to szczególnie wyraziście. Dlatego mówimy głośno i wyraźnie: każdy wolontariusz, każdy strażak ochotnik jest jak nigdy potrzebny. Zjednujmy ich, nie zrażajmy. W ruchu strażackim oznacza to tworzenie klimatu na rzecz włączania się do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego wszystkich chętnych Ochotniczych Straży Pożarnych i podejmowania się zadań do których są gotowi. Prezes ZG ZOSP RP Waldemar Pawlak 4 maja 2019 r. podczas centralnych obchodów Dnia Strażaka w Warszawie powiedział, że aby system ochrony ludności był niezawodny muszą być trzy komponenty: ochotnicy, samorządowcy i państwo. Taki jest budowany od 1991 roku. Sprawdza się. Jeżeli więc chcemy wprowadzać jakieś zmiany w systemie ratownictwa i ochrony ludności na przykład projektowane przez państwo zmiany prawne to głos wszystkich zainteresowanych a zwłaszcza strażaków ochotników, samorządowców musi być wyartykułowany i wzięty pod uwagę. Wynika to także z istoty demokratycznego społeczeństwa obywatelskiego.

Dlatego też gdy pojawił się dokument sygnowany przez Państwową Straż Pożarną pod nazwą Ustawa o Ochotniczej Straży Pożarnej przystępujemy do konsultacji. Tym bardziej, że projekt stworzyli funkcjonariusze PSP dla OSP. Bez udziału tych ostatnich. Zadajemy pytania. Dlaczego pojawił się projekt? Czy to dobre rozwiązania dla OSP, dla naszego bezpieczeństwa?? Pracując nad rozwiązaniami na przyszłość chcemy zapytać się czy zmiany pomogą dotrzeć strażakom z OSP jeszcze szybciej do zdarzenia a państwo jeszcze bardziej wesprze wszystkie OSP w realizacji ich jakże potrzebnych zadań? Chcemy aby wypowiedzieli się wszyscy gdyż strażacy ochotnicy są wokół nas i pomagają wszystkim. Codziennie i od lat, od pokoleń. Jeżeli są proponowane zmiany to pytamy dlaczego, po co i jakie będą skutki?

We wstępie do projektu ustawy stwierdza się: Doceniając szczególną postawę obywatelską ochotniczego pożarnictwa „Bogu na chwałę ludziom na pożytek” na przestrzeni dziejów naszej państwowości uchwala się niniejszą ustawę kierując się konstytucyjnym prawem do dobrowolnego zrzeszania się. Ochotnicza straż pożarna spełnia służebną rolę na rzecz społeczności lokalnej, wykonując swoje zadania z poszanowaniem godności i praw obywatel. Z tego zdania wynika, że jest ona proponowana do uchwalenia z wdzięczności za dotychczasową aktywność. Aktywność chwalebną i szanowaną. Doceniają bowiem strażaków wszyscy: władze państwowe i lokalne. Głoszą to autorytety Kościoła, nauki i kultury. Szczególnie liderzy lokalni, samorządowcy, nauczyciele, leśnicy, księża i lekarze… Wszyscy. Strażak ochotnik pomaga bowiem każdemu w potrzebie. Do tej pory nikt nie odmawiał mu prawa ratowania i pomocy innym. Bo czynił to zawsze ochotniczo, z potrzeby serca. Od zawsze. Także w czasie zaborów, wojen. Czy tak będzie także pod rządami projektowanej przez Państwową Straż Pożarną ustawy dla strażaków ochotników? Czy ona jest potrzebna dla OSP?

Lektura dokumentu przygotowanego przez funkcjonariuszy PSP a bez udziału OSP i ich Związku rodzi szereg pytań. Czy prawdą jest, że ochotnicy z OSP nie będą mogli nazywać się strażakami, a ratować będą mogli tylko ci którzy spełnią narzucone nowe, bardziej restrykcyjne warunki i będą się nazywać ratownikami OSP? Czy większość jednostek OSP faktycznie nie będzie mogła korzystać z możliwości finansowania przewidzianej w obecnie obowiązującej ustawie o ochronie przeciwpożarowej? Czy na nowo trzeba będzie rejestrować Statuty OSP po zatwierdzaniu przez rady gmin i pod nadzorem PSP? Czy projekt ustawy o OSP wprowadza nową ścisłą kontrolę i nadzór nad OSP dając możliwość wydawania bezpośrednich poleceń, a zakres kontroli zostanie znacznie rozszerzony? Czy w wyniku nowych rozwiązań możliwa jest masowa likwidacja wielu jednostek OSP? Czy według nowej ustawy Państwowa Straż Pożarna nie będzie już z mocy prawa organizować szkoleń bezpłatnie dla OSP? Czy ustawa utrudni bądź uniemożliwi wsparcie dla OSP ze strony samorządu gminnego. Czy samorząd gminny będzie obarczony kolejnymi zadaniami w obszarze ochrony przeciwpożarowej z obowiązkiem ich finansowania? Ustawa nie porusza wielu istotnych tematów rozwoju ochotniczego pożarnictwa odnoszących się do strony wychowawczej, edukacyjnej, szkoleniowej, profilaktycznej, prewencyjnej, społeczno-kulturalnej… A przecież tych spraw nie da się rozdzielić.

Chcemy poważnej dyskusji, która pomoże w rozwoju ochotniczego pożarnictwa bo tylko jego rozwój zwiększy poczucie codziennego bezpieczeństwa. Jesteśmy tego pewni. System ratownictwa i ochrony ludności kosztuje. Ale w jego budowie najważniejsi zawsze byli ludzie. W jego tworzeniu i budowie od 100 lat uczestniczą tysiące strażaków ochotników oraz Związek OSP RP. Niszczono samodzielność i samorządność OSP. Związek był nawet likwidowany. To osłabiało bezpieczeństwo powszechne. Pomijanie OSP i ich Związku w pracach nad rozwiązaniami dotyczącymi systemu ratowniczo-gaśniczego nie wróży nic dobrego. Dla OSP ale i dla społeczności lokalnych. Gasnące OSP to zamierające życie w małych ojczyznach także duchowe i kulturalne. Czy to będzie budować współpracę i zrozumienie strażaków ochotników i funkcjonariuszy PSP? Tyle lat budujemy jedność, aby ją teraz niszczyć? Co o tym myślą strażaccy liderzy, liderzy społeczności konkretnych miejscowości? Głos wszystkich zainteresowanych jest bardzo ważny. Dla nas wszystkich. Zapraszam do konsultacji społecznych.

Dr Marian Zalewski przewodniczący Zespołu ds. Strategii ZOSP RP
Warszawa 9 maja 2021 r.

Ukazał się tom trzeci Analiz Strategicznych Florian 2050.
Publikacja dotyczy bezpieczeństwa w szerokim tego słowa znaczeniu.
Książkę można bezpłatnie pobrać ze strony Związku:

zosprp.pl/content/analizy-strategiczne-florian-2050

W ramach prac nad strategią Związku OSP RP, zgodnie z zapowiedziami, ukazał się kolejny trzeci tom Analiz Strategicznych Florian 2050. Zawiera on wypowiedzi ponad pięćdziesięciu wybitnych ekspertów, strażaków i samorządowców.

W pięciu częściach podejmujemy tematy naszego bezpieczeństwa, a zwłaszcza bezpieczeństwa zdrowotnego, systemu ochrony przeciwpożarowej i ratownictwa oraz roli strażaków ochotników w samorządnym społeczeństwie. Autorzy dowodzą, że 16 000 OSP zrzeszonych w Związku OSP RP to najlepsza gwarancja naszego bezpieczeństwa dzisiaj i w perspektywie jeszcze wielu lat. Nasi strażacy z jednej strony ratują życie w chwilach zagrożeń, ale są także depozytariuszem wartości, łączą lokalne środowiska, rozwijają kulturę.

Tom trzeci „Analiz Strategicznych Florian 2050”, tak jak i dwa poprzednie, to ważny głos w dyskusji o dniu dzisiejszym i rozwoju naszego ruchu. Publikacja ukazuje się w stulecie jedności ruchu strażackiego. Niechaj myśli w nim zawarte będą źródłem inspirującej wymiany poglądów w naszym ruchu i społeczeństwie.

Zapraszamy do lektury.

Tworzymy Słownik Biograficzny Strażaków Polskich

26 września 2020 r. w Warszawie (z zachowaniem rygorów sanitarnych oraz za pośrednictwem łączności on line) odbyło się posiedzenie Rady Naukowej Słownika Biograficznego Strażaków Polskich. Posiedzenie prowadził z Wielunia przewodniczący Rady Naukowej prof. dr hab. Tadeusz Olejnik. Prace nad Słownikiem zbliżają się do końca. Tom pierwszy ukaże się w 2021 roku w ramach obchodów setnej rocznicy zorganizowanego ruchu strażackiego. Ta inicjatywa Komisji Historycznej ZG ZOSP RP służy udokumentowaniu postaci strażaków i ich losów na przestrzeni dziejów polskiego ochotniczego pożarnictwa. Członkowie Rady podkreślali potrzebę szerokiego zaprezentowania strażackich liderów ze wszystkich województw, tych którzy przyczynili się do rozwoju ochrony przeciwpożarowej, ulegli wypadkowi śmiertelnemu podczas działań ratowniczych, oddali swoje życie w obronie Ojczyzny. Uczestnicy posiedzenia minutą ciszy uczcili pamięć zmarłego 8 czerwca br. członka Rady Naukowej prof. dr. hab. Piotra Matusaka.

Tekst i zdjęcia MAZ

Plener Malarski

Dzieje Ochotniczej Straży Pożarnej budzą nie tylko zainteresowanie historyków ale także artystów. W Przewięzi koło Augustowa w Ośrodku Szkoleniowo-Wypoczynkowym „Agrawit”, w dniach 21-26.09.2020 roku odbył się plener malarski „Ochotnicza Straż Pożarna w obrazach”. Głównym organizatorem pleneru było Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, które włączyło się w ten sposób w obchody 100 rocznicy Głównego Związku Straży Pożarnych RP powstałego 8-9 września 1921 roku w Warszawie.

Plener wspierany jest przez Komisję Historyczną Zarządu Głównego ZOSP RP i Muzeum Niepodległości. Artyści członkowie Stowarzyszenia Twórców Ludowego Towarzystwa Naukowo-Kulturalnego, którzy uczestniczyli w plenerze malarskim otrzymali dwa tomy Analiz Strategicznych Florian 2050. Malarze swoimi obrazami zamierzają uczestniczyć w obchodach doniosłej rocznicy i twórczo wpisać się w prace nad strategią Związku OSP RP Florian 2050.

Ukazał się drugi tom Analiz Strategicznych Florian 2050

25 czerwca br. w trakcie posiedzenia Zarządu Głównego Związku OSP RP  zaprezentowano drugi tom Analiz Strategicznych Florian 2050.  Powstał on w ramach prac Zespołu ds. Strategii Związku OSP RP.  Zespół pracuje w składzie: dr Marian Zalewski przewodniczący, gen. brygadier wiceprezes ZG ZOSP RP Wiesław Leśniakiewicz, Krzysztof Szelągowski oraz Edward Szlichta członkowie.

Drugi tom prac eksperckich nad Strategią Florian 2050 pokazuje nam bogactwo przemyśleń pozwalających na optymizm pod warunkiem systematycznego racjonalnego działania. Gromadzenie doświadczeń, analizowanie wcześniejszych wypadków i katastrof, wprowadzanie udoskonaleń i ciągła poprawa gotowości, szkolenie, poprawa wyposażenia to filary powszechnego bezpieczeństwa - pisze we wstępie do publikacji prezes ZG ZOSP RP Waldemar Pawlak zapraszając jednocześnie do lektury.

W Analizach wypowiada się kilkudziesięciu wybitnych specjalistów oraz działaczy Związku. Z jednej strony przedstawiciele świata nauki prezentują różne aspekty rzeczywistości z rekomendacjami na przyszłość, z drugiej liderzy Związku na konkretnych przykładach akcentują priorytety dla naszej organizacji. Od aktualnej problematyki walki z zagrożeniem zdrowotnym poprzez różne dziedziny zarządzania  w obszarze bezpieczeństwa na drogach, związanych z wodą, profilaktyką i prewencją po rolę OSP w budowie wspólnoty i społeczeństwa obywatelskiego, wagę samorządności w życiu każdej organizacji oraz potrzebę umacniania młodzieżowych drużyn pożarniczych.  Akcentowane są także ważne obszary  dla naszego bezpieczeństwa w skali europejskiej. Istotna część Analiz poświęcona jest niezwykle zasłużonym w naszym ruchu kronikarzom propagującym i chroniącym od niepamięci piękną strażacką historię.

Publikacja wydana została przez ZG ZOSP RP we współpracy z Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego. Redaktorem naczelnym jest dr Marian Zalewski. Treść książki jest zawieszona na stronie internetowej Związku OSP RP: www:zosprp.pl

Zapraszamy do lektury

MAZ

Strażacka rodzina – piękna wielopokoleniowa służba

Z udziałem prezesów powiatowych oraz komendantów gminnych OSP województwa podkarpackiego 6 lutego w Rymanowie oraz i 7 lutego w siedzibie oddziału wojewódzkiego Związku  w Rzeszowie przedyskutowano problemy nurtujące ruch strażacki na Podkarpaciu. W spotkaniach uczestniczyli członkowie Zespołu ds. Strategii Związku: druh Edward Szlichta, dyrektor ZW OW ZOSP RP w Rzeszowie oraz dr Marian Zalewski przewodniczący Zespołu.

Liderzy ruchu strażackiego szczególnie akcentowali rolę pracy z młodzieżą. Młodzi ochotnicy żyją dzisiaj w innych realiach aniżeli 10 lat temu i wcześniej. Ogromne zmiany w obszarze nowych technologii a w tym dynamiczny rozwój społeczeństwa informacyjnego spowodował potrzebę nowych form i metod pracy. Temu właśnie służyła między innymi wprowadzona zmiana do Statutu zapisu o włączaniu do władz Związku na wszystkich szczeblach, wyróżniających się młodych liderów  ( zwycięzców w zawodach sportowych, konkursach plastycznych, OTWP pracy z MDP). Prezes Oddziału Powiatowego w Mielcu Franciszek Augustyn wskazał na doświadczenia pracy z młodzieżą w swoim powiecie. Młodzi strażacy  od wielu lat są tutaj w awangardzie aktywności tak krajowej jak i zagranicznej. Między innymi organizując wyjazdy strażaków na spotkania z Ojcem Świętym do Watykaniu , Castel Gandolfo, na uroczystości do Monte Cassino. Są organizatorami motorowych rajdów katyńskich na Białoruś i Ukrainę  a jednocześnie aktywnie uczestniczą w szkoleniach, akcjach ratowniczych i aktywności kulturalnej ochotniczych straży pożarnych.  Ważne jest aktywne budowanie wizerunku strażaków w społeczeństwie. Młodzi wstępują do naszego ruchu z fascynacji misja,  zainteresowania i bardzo często z powodu zaszczepionych przez bliskich  i rodziny pasji pomocy bliźnim. Druh Bogdan Cioch, prezes OSP Świlcza, komendant gminny OSP RP Świlcza  podkreślili wagę współpracy międzypokoleniowej. Ruch strażacki to współpraca wielopokoleniowa. Wszyscy są bardzo potrzebni. Od tego zależy nasze bezpieczeństwo. Druh Jan Pukała naczelnik OSP Zaczernie gm. Trzebowisko zaakcentował  potrzebę szanowania strażackiej tradycji i ideałów. Sam jest  w służbie strażackiej od 30 lat. Najpierw w l. 1978-2009 w PSP Rzeszów a  także od 1980 w OSP. W strażackiej służbie są także jego dzieci. O współpracy międzypokoleniowej mówił Jan Kucaj prezes OSP Wola Rafałowska, prezes ZOP ZOSP RP w Rzeszowie. W granicach miasta Rzeszów działa dzisiaj 9 OSP. Mają swój dorobek. Są zaangażowani w realizacji zadań statutowych. O pracy strażackiej w powiecie dębickim mówił prezes ZOP ZOSP RP w Dębicy , prezes OSP Straszęcin Władysław Radzik. Zaprezentował przykłady interesującej współpracy dębickich strażaków  ze strażakami krajów ościennych. Taka wymiana doświadczeń jest niezwykle cenna. Akcentuje to także wiceprzewodniczący Komisji Historycznej dr hab. Władysław Tabasz. W strażackich spotkaniach uczestnicy podkreślali  się  rolę komendantów gminnych. Newralgicznym problemem jest pozyskiwanie środków na statutowe cele. Wypracowany model aktywności podlega modyfikacji. Tym nie mniej potrzeba jest także szanowania tradycji, wspólnego dorobku oraz związanych z pożarniczą służbą wzorców, symboli, regulaminów.  Janusz Konieczny prezes ZOW ZOSP RP w Rzeszowie a zarazem wiceprezes ZG ZOSP RP, wskazał na mnogość zadań które zawsze związane były z ruchem strażackim. Te wyzwania zarówno w przeszłości jak i dzisiaj wymagają aktywności społeczności lokalnych, pomocy ze strony samorządu i wspierającej roli państwa. W dniu 9 stycznia 2020 r. druh Konieczny jako przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej  prezentował w Sejmie obywatelski projekt ustawy na rzecz dodatków do rent i emerytur dla strażaków uczestniczących w akcji. Państwo powinno aktywnie uczestniczyć także we włączaniu w szkołach zajęć dotyczących bezpieczeństwa i roli strażaków w jego utrzymaniu.

Od lat największe wsparcie na bieżącą działalność strażacy otrzymują od samorządów. W woj. podkarpackim szczególnego podkreślenia wymaga wzorowa współpraca z wójtami, burmistrzami  oraz prezydentami. Szczególnie odnosi się to to stolicy województwa Rzeszowa i pomocy Związkowi  ze strony prezydenta Rzeszowa Tadeusza Ferenca. Niezwykle ważną rolę odgrywała w przeszłości współpraca z innymi organizacjami. O bliskiej współpracy z ruchem strażackim młodzieży harcerskiej wspominała wychowawczyni pokoleń młodzieży strażackiej  harcmistrz Krystyna Konieczny. Harcerze systematycznie spotykali się ze strażakami w remizie oraz na zajęciach w szkole. Uczestniczyli także w pracach orkiestry OSP w Rymanowie. Działalność społecznikowska przechodzi z pokolenia na pokolenie. Tak było w rodzinie pani Krystyny. To szlachetna tradycja. W powszechnej świadomości jest, że tam gdzie potrzeba pomocy ludziom w nieszczęściu pierwsi są zawsze strażacy ochotnicy-  akcentuje pani Krystyna. To efekt pięknego poświęcenia dla innych przez druhów strażaków.

MAZ

O strategii z okazji 60-lecia Zakładu Historii Ruchu Ludowego

Z udziałem marszałka województwa mazowieckiego Adama Struzika 30 stycznia 2020 r. w siedzibie Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego  w Warszawie odbyła się uroczystość z okazji 60-lecia powstania Zakładu Historii Ruchu Ludowego.

Zebrani wspominając historię dyskutowali także o przyszłości, w tym o strategii Związku OSP RP.

Zakład powstał w styczniu 1960 r.  Wśród jego dyrektorów był między innymi pierwszy przewodniczący Komisji Historycznej ZG ZOSP RP prof. Józef Ryszard Szaflik. Pracownicy Zakładu i jego kadra naukowa  blisko współpracowali i dotąd współpracują z naszym Związkiem. Współautorami Albumu ,, W jedności siła” byli między innymi Janusz Gmitruk, Anna Przybylska, Zenon Kaczyński.

Przewodniczący Zespołu ds. Strategii dr Marian Zalewski odczytał list Prezesa ZG ZOSP RP Waldemara Pawlaka kierowany na ręce dyr. Janusza Gmitruka,  w którym wyraził podziękowanie dla Zakładu i jego pracowników za prowadzenie i inspirowanie badań naukowych nad przeszłością szeroko rozumianego ruchu ludowego, młodzieży wiejskiej, historii wsi oraz wzbogacanie tożsamości historycznej. Marian Zalewski zaprosił wszystkich zebranych do współpracy przy tworzeniu strategii Związku Florian 2050. Wręczył także marszałkowi Adamowi Struzikowi pierwszy tom Analiz Strategicznych. Dotychczasowe analizy jednoznacznie pokazują, że samorząd jest najbliżej strażaków ochotników i ta bliska współpraca jest podstawą umacniania naszego bezpieczeństwa. Związek przygotowując projekt strategii Związku pracuje w istocie nad strategią służącą naszemu bezpieczeństwu z istotną rolą strażaków ochotników od ponad stu lat służącymi godnie Bogu na chwałę ludziom na pożytek.

Tekst: MAZ

Zdjęcia: Robert Matejuk- redaktor naczelny Zielonego Sztandaru oraz MAZ

O strategii na naradzie prezesów i komendantów ZOSP RP woj. pomorskiego

18 stycznia 2020 r. w siedzibie Ochotniczej Straży Pożarnej w Szymbarku z udziałem blisko 150 osób odbyła się roczna narada prezesów i komendantów ZOSP RP woj. pomorskiego. Zebrani wysłuchali informacji o pracach nad strategią Związku OSP RP Florian 2050.

Naradzie przewodniczył dyrektor Zarządu Wykonawczego Oddziału Wojewódzkiego ZOSP RP województwa pomorskiego Edmund Kwidziński. Podczas dyskusji wystąpili miedzy innymi: członek Prezydium ZG ZOSP RP, prezes ZOW ZOSP RP dr Zygmunt Tomczonek (przedstawił najważniejsze zagadnienia stojące przed Związkiem podkreślając  podjęcie przez Sejm inicjatywy obywatelskiej o dodatkach do emerytur i rent dla strażaków ochotników),  wójt gminy Stężyca Tomasz Brzoskowski, sekretarz ZOW ZOSP RP Grzegorz Pladzyk oraz przedstawiciele firm: Wytwórnia Umundurowania Strażackiego w Brzezinach, Mentor, Rosenbauer, Mactronic Wrocław i  Krajowej Izby Kominiarzy. Poinformowano o aktywności oddziału wojewódzkiego w 2019 r., w tym o pomocy udzielanej ochotniczym strażom pożarnym oraz oddziałom Związku a także o planach działalności i pomocy  na rok 2020. Doroczna narada odbyła się w siedzibie OSP Szymbark należącej do KSRG i obchodzącej w 2020 roku  90. rocznicę powstania. Kieruje nią prezes Zenon Liegman  a naczelnikiem jest Andrzej Zaborowski.

W trakcie narady wystąpił przewodniczący Zespołu ds. Strategii dr Marian Zalewski, który poinformował o dotychczasowych działaniach oraz najbliższych planach zmierzających do wypracowania projektu strategii naszego Związku. Wynikiem podjętych do tej pory przedsięwzięć było opublikowanie w grudniu 2019 r. tomu pierwszego Analiz Strategicznych Florian 2050. Autorzy kilkudziesięciu artykułów (członkowie Rady Naukowo – Programowej serii wydawniczej,  osoby o  niekwestionowanym dorobku naukowym i zawodowym) przedstawili historię oraz diagnozę stanu Związku i OSP w panoramie dziejów. Na tej podstawie oraz w związku z prowadzonymi konsultacjami wypracowane zostaną wstępne  propozycje do strategii Związku na najbliższe 30 lat. Uczestnicy spotkania zostali zaproszeni do uczestniczenia w dalszych pracach. Szczególnie ważny jest głos gminnych liderów naszego Związku, tak uczestniczących w akcjach ratowniczych jak również innych działaniach od aktywności sportowej, artystycznej po udział w ważnych wydarzeniach i uroczystościach, pracę kronikarską i szkoleniową. Ich doświadczenia to podstawa rozmowy o naszym bezpieczeństwie na najbliższe 30 lat. Społeczeństwo darzy strażaków ochotników najwyższym społecznym zaufaniem, ale wiele zależy od aktywności samorządu i państwa. Właśnie wskazanie kierunków rozwoju ruchu strażackiego z uwzględnieniem udziału społeczności lokalnych, samorządu, państwa i wielu innych instytucji to gwarancja bezpieczeństwa dla nas wszystkich.

Tekst: MAZ

Zdjęcia: Dariusz Ziemba i MAZ

W Muzeum - o bezpieczeństwie i ruchu strażackim

15 stycznia 2020 r. odbyła się w Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego  w Warszawie promocja książki „Analizy Strategiczne Florian 2050”. Spotkanie poprowadził dr Ryszard Miazek - red. naczelny kwartalnika Myśl Ludowa.   Wprowadzenia dokonał dyrektor Muzeum dr Janusz Gmitruk. Ochotnicza Straż Pożarna na gruncie działalności społecznej w Polsce to swoisty fenomen ciągłości i społecznikowskiego działania. W gronie współtwórców OSP w Galicji znaleźli się wybitni działacze ruchu ludowego, a m.in. prezes Stronnictwa Ludowego, znakomity dziennikarz i patriota Henryk Rewakowicz. Od początku działalności ruchu ludowego następowało zjawisko przenikania się struktur strażackich i ludowych. W historii, więc OSP traktowana była jako organizacja szeroko pojętego ruchu ludowego. Cele strażaków i ludowców w środowisku wiejskim były tożsame. Głównym terenem działalności OSP jest polska wieś, która liczy ponad 40 tysięcy sołectw. Obecnie 50% ludności mieszka w aglomeracji wiejskiej. Podjęte działanie przez druha dr Mariana Zalewskiego przewodniczącego Zespołu Strategii ZOSP RP ma niezwykle istotne znaczenie dla przyszłości Związku i określenia jego celów strategicznych. Pierwszy tom trafnie diagnozuje wszystkie niebezpieczeństwa wynikające z wyzwań cywilizacji i procesów zachodzących w klimacie. Istotną częścią publikacji jest rys historyczny osiągnięć OSP. Muzeum Historii  Polskiego Ruchu ludowego jest współwydawcą pozycji. O jej zawartości,  o pracach nad strategią Związku OSP RP  poinformował zebranych dr Marian Zalewski, redaktor naczelny. Podkreślił wagę współpracy w tym przedsięwzięciu w ramach wydawnictwa szerokiego środowiska specjalistów i praktyków z zakresu bezpieczeństwa oraz OSP i Związku oraz współpracy z Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego. Ukształtowała się kilkudziesięcioosobowa Rada Naukowo-Programowa na czele z  Prezesem ZG ZOSP RP Waldemarem Pawlakiem. Część pierwsza wydawnictwa dotyczy analizy tematów szeroko rozumianego bezpieczeństwa w kontekście zagadnień klimatycznych,  zagospodarowania przestrzennego kraju,  geotechniki w inżynierii lądowej i wodnej, ochrony środowiska , rewolucji cyfrowej, społeczeństwa informacyjnego i roli w nim  mediów publicznych, oraz zagadnień prawno-etycznych. W części drugiej przedstawiono stan i aktywność Związku. Zaprezentowano wybrane zagadnienia  działalności ratowniczej, pracy z młodzieżą, aktywności kulturalnej. Szeroko przedstawiono dane podstawowe o OSP i ich zasobach ( ludzkich, posiadanego sprzętu pożarniczego). Omówiono relacje OSP a Związek w społeczeństwie obywatelskim, działalność szkoleniową,  edukacyjną  oraz dokumentowanie działalności. W części trzeciej przedstawiona jest historia ruchu strażackiego od jego narodzin w XIX wieku po dzień dzisiejszy.

 Zebrani wyrazili satysfakcję z ukazania się na  rynku wydawniczym  pozycji poświęconej naszemu bezpieczeństwu w kontekście aktywności Związku OSP RP.  To potrzebne  i ważne dzieło inspirujące do dalszych prac. Powinno być szeroko upowszechnione.  Dla zebranych osób stało  się to pretekstem do wielogodzinnej ożywionej dyskusji poświęconej naszemu bezpieczeństwu w najbliższych latach. Akcentowano siłę idei bezinteresownego niesienia pomocy drugiemu człowiekowi.  Dr Zdzisław Zasada poinformował o aktywności Kujawskiej Szkoły Wyższej w obszarze bezpieczeństwa.  Potrzeba dalszych szczegółowych prac naukowych.  Stanisław Jekiełek poruszył  temat działalności patriotycznej strażaków w każdym okresie a zwłaszcza drugiej wojny światowej. Strażacy to ogromna siła społeczna, nie do zastąpienia. Ochotnicy są gwarancją naszego bezpieczeństwa.  Prezes Fundacji Uniwersytetów Ludowych Zofia Kaczor Jędrzycka podkreśliła bliskość Uniwersytetów Ludowych I OSP. W obu strukturach  bardzo ważne są idee, wartości i zasady. Najważniejsza jest edukacja młodego pokolenia. W tym kontekście zaproponowała rozwijanie  ścisłej współpracy Fundacji Towarzystwa Uniwersytetów Ludowych ze Związkiem OSP RP w tworzeniu internetowego uniwersytetu ludowego. O nowych zagrożeniach dla bezpieczeństwa obywateli wynikających z braku troski o naturę, zmian technologicznych mówili między innymi działacze społeczni: Jan Wypych, Urszula Furman, Roman Szarek, Elżbieta Ciborska, Stanisław Stenclik. Swoistym podsumowaniem dyskusji było wystąpienie członka Prezydium ZG ZOSP RP Adama Nowaka zarazem prezesa ZMW.  Poruszył on  zagadnienia pracy Związku nad strategia, współpracy strażaków ochotników oraz członków ZMW. Historia pokazuje jak blisko siebie byli zawsze ludowcy, młodzież wiejska a zwłaszcza tworząca Związek Młodzieży Wiejskiej. Wspomniał o zbliżającej się w tym roku 40 rocznicy Związku Młodzieży Wiejskiej. Spotkanie podsumowali dr Janusz Gmitruk oraz dr Marian Zalewski. Uczestnicy zostali zaproszeni do bliskiej współpracy przy tworzeniu strategii  Związku OSP RP.

MAZ

O strategii na posiedzeniu Komisji ZG ZOSP RP ds. działalności ratowniczej

W dniu 14 stycznia 2020 r, w Warszawie odbyło się posiedzenie Komisji ZG ZOSP RP ds. działalności ratowniczej. Komisja między innymi współdziała w opracowywaniu rozwiązań i doradztwo w sprawach techniki pożarniczej oraz szkoleń ratowniczych dla OSP.

Przewodniczący Komisji, wiceprezes ZG ZOSP RP gen. brygadier w st. spoczynku Wiesław Leśniakiewicz poinformował o prowadzonych w Związku pracach nad strategią „Florian 2050”. Z uznaniem odniósł się do działań zakończonych wydaniem pierwszego tomu Analiz Strategicznych Florian 2050 - publikacji książkowej prezentującej zagadnienia szeroko rozumianego bezpieczeństwa oraz stan i działalność Związku. Zarysowana diagnoza oraz rekomendacje na przyszłość będą także tematem kolejnego tomu Analiz. Wydany on zostanie w pierwszej połowie tego roku. Uczestniczący w posiedzeniu członek Zespołu ds. Strategii druh Krzysztof Szelągowski przedstawił częściowe wyniki dotychczasowych prac oraz opracowany przez Zespół plan dalszej pracy. W sposób szczególny omówiono rysujące się tendencje w sferze organizacyjnej na podstawie zaprezentowanych w publikacji danych statystycznych. Przewodniczący Komisji, będący także członkiem Zespołu zachęcił pozostałych członków Komisji do aktywnego włączenia się w opracowywanie elementów projektu Strategii Florian 2050 oraz przygotowanie materiałów ustalając problematykę do jakiej mogą się odnieść z możliwością ich opublikowania w następnej publikacji.

Analizy Strategiczne Florian 2050 na posiedzeniu ZG ZOSP RP

12 grudnia 2019 r. w Sali Muzeum Ordynariatu Polowego Wojska Polowego w Warszawie odbyło się posiedzenie Zarządu Głównego Związku OSP RP.

 Uczestnicy  otrzymali egzemplarz książki Analizy Strategiczne Florian 2050 Tom 1. Prezes ZG ZOSP RP Waldemar Pawlak poinformował o pracach Zespołu ds. Strategii Związku Florian 2050. Efektem prac jest właśnie tom pierwszy Analiz Strategicznych Florian 2050. Prezes zachęcił do  lektury książki wskazując na szerokie spektrum merytoryczne jej zawartości. Wypowiadają się  w niej znakomici eksperci oraz liderzy naszego Związku. W obszernych opracowaniach przedstawiono różne aspekty szeroko rozumianego bezpieczeństwa oraz dnia dzisiejszego i historii naszego strażackiego ruchu. Takie zagadnienia jak zagospodarowanie przestrzenne, klimat, przemiany demograficzne, zmiany technologiczne miały i mają realny wpływ na tworzenie i rozwój ochotniczych straży pożarnych.  To doświadczenie jest istotne gdy myślimy o naszym rozwoju w bliższej i dalszej przyszłości.

Prezes Waldemar Pawlak zwrócił się do zebranych o aktywne włączenie się we wspieranie działań na rzecz powstania strategii Florian 2050 szczególnie poprzez swoje wypowiedzi i propozycje. W trakcie spotkania opłatkowego opracowanie Analizy Strategiczne  Florian 2050 zostało wręczone marszałkowi Senatu Tomaszowi Grodzkiemu.

MAZ

O strategicznych planach na Komisji Historycznej ZG ZOSP RP

25 listopada 2019 r.  w Warszawie odbyło się posiedzenia Komisji Historycznej. Przedyskutowano na nim  plany pracy na najbliższe lata. Minutą ciszy uczczono pamięć  b. przewodniczącego Komisji, wiceprezesa ZG ZOSP RP, prezesa ZOW ZOSP RP woj. wielkopolskiego druha Stefana Mikołajczaka. O zasługach druha Stefana Mikołajczaka mówił druh Prezes ZG ZOSP RP Waldemar Pawlak.

Członkowie Komisji przeanalizowali działalność w 2019 roku i plan pracy na 2020 r.  Podkreślili, że szczególnie istotne są  inicjatywy związane z ważnymi rocznicami: 100 - leciem Bitwy Warszawskiej, w której uczestniczyły tysiące strażaków ochotników; 100. rocznicą urodzin św. Jana Pawła II; 100-leciem naszego stowarzyszenia, przypadającym we wrześniu 2021 roku. Druh Waldemar Pawlak  z uznaniem odniósł się do dotychczasowych prac Komisji akcentując wydobywanie historycznej prawdy o naszym ruchu. Podsumowaniem dorocznej pracy historyków oraz kronikarzy było spotkanie we wrześniu 2019 r. w Olsztynie.

Przewodniczący Zespołu ds. Strategii dr Marian Zalewski poinformował  o działaniach podejmowanych w ramach prac nad strategią Florian 2050. Są to przede wszystkim konsultacje dotyczące podstawowych kierunków aktywności Związku. Odbyło się  kilkadziesiąt spotkań  w 2019 roku w środowisku strażaków ochotników, z samorządowcami i na uczelniach wyższych. Istotnym dla prac nad strategią  było dwudniowe spotkanie stu kilkudziesięciu kronikarzy i naukowców podczas dorocznego spotkania w Olsztynie. Rozmawiano na nim o roli historyków i kronikarzy w życiu OSP i całego Związku oraz o  planach na przyszłość.  W pracach nad strategią zaangażowali się  wybitni naukowcy. Elementem prac nad strategią jest także wydawany periodyk Analizy Strategiczne Florian 2050. Tom pierwszy zawiera szeroką analizę historyczną i  diagnozę  Związku z rekomendacjami na przyszłość.  W 2020 roku w ramach przygotowań strategii zorganizowane będą dalsze konsultacje, seminaria i konferencje.

Podczas  dyskusji podkreślano potrzebę aktywnego zaangażowania Komisji w pracach nad strategią Związku. Dr Janusz Gmitruk dyrektor Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego przypomniał, że w tym roku obchodzimy 90. rocznicę urodzin  pierwszego przewodniczącego Komisji Historycznej prof. Józefa Ryszarda Szaflika. Rok 2020 to wiele innych  jubileuszy zorganizowanego ruchu ludowego, którego działacze aktywnie organizowali ochotnicze straże pożarne.  Planowany jest także  Kongres Historyków Wsi  i Ruchu Ludowego. Zaproponował udział w nim strażackich historyków. Dr Zdzisław Zasada zadeklarował swoje wsparcie dla prac nad strategią ze strony Włocławskiego Towarzystwa Naukowego oraz Kujawskiej Szkoły Wyższej. W  trakcie posiedzenia  cenne uwagi wnosili między innymi : prof. Piotr Matusak, kierownik Muzeum Pożarnictwa w Kotuniu Zbigniew Todorski, członek Prezydium ZG ZOSP RP dr Zygmunt Tomczonek, Dyrektor Muzeum Niepodległości Tadeusz Skoczek oraz dr Krzysztof Latocha. Dyskusję podsumowali przewodniczący Komisji Historycznej Eugeniusz Grzeszczak oraz Prezes ZG ZOSP RP Waldemar Pawlak.  

Tekst i zdjęcia: MAZ

Spotkanie konsultacyjne poświęcone strategii Związku OSP RP Florian 2050, Warszawa, Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego. 7 listopada 2019r.

Zdjęcia: archiwum Urzędu Marszałkowskiego w Warszawie.

W spotkaniu, któremu patronował i przewodniczył marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik, uczestniczyli ponadto: wicemarszałek Rafał Rajkowski, liderzy ruchu strażackiego na Mazowszu na czele z wiceprezesem ZG ZOSP RP gen. brygadierem Wiesławem Leśniakiewiczem, dyrektorem Zarządu Wykonawczego ZG ZOSP RP Krzysztofem Kowalczykiem i prezesem ZOW ZOSP RP Anonim Tarczyńskim, prezesi oddziałów powiatowych i gminnych Związku, działacze samorządowi oraz przedstawiciele instytucji kultury.

Podstawowe kierunki prac nad strategią oraz jej założenia omówił przewodniczący Zespołu ds. Strategii dr Marian Zalewski. Przedstawił panoramę dnia dzisiejszego Związku, dokonania, problemy, możliwości rozwoju, dylematy i wyzwanie stojące przed OSP i ich stowarzyszeniem. Przy najbardziej zaawansowanej technice istotą bezpieczeństwa są i będą ludzie. Jak dowodzi historia, byli nimi, są i będą strażacy ochotnicy. Historia pokazuje niekwestionowane zasługi ochotników. Uczestnicy spotkania zastanawiali się nad ich rolą we współczesnym systemie bezpieczeństwa państwa, samorządu i OSP.

O aktywności Związku, problemach finansowych, z którymi borykają się strażacy ochotnicy, o relacjach między OSP i PSP mówili gen. brygadier Wiesław Leśniakiewicz, skarbnik ZOW ZOSP RP Jacek Gromek, wiceprezes ZOW ZOSP RP Zbigniew Gołąbek,
sekretarz ZOW ZOSP RP Zbigniew Kaliszyk, a także druhowie: Tadeusz Nalewajk,
Ireneusz Królik, Marek Sokołowski, Wacław Świdlicki, Andrzej Wieteski i
Bogdan Rzepczyński. O strażackiej aktywności w gminie i współpracy z samorządem mówili m.in.: wójt gminy Płońsk Aleksander Sokołowski, Mariusz Torbus i Dariusz Marczyński. O wykorzystaniu nowych technologii, w tym o edukacji filmowej, mówił telewizyjny producent Zbigniew Adamkiewicz. Zaproponował organizację dziecięcych szkółek filmowych. O współpracy z bibliotekami wypowiedział się dr Michał Strąk, dyrektor Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy – Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego – jednej z największych bibliotek publicznych w Polsce. Z płomiennym przemówieniem na temat strażackiego etosu oraz idei uniwersytetów ludowych wystąpiła prezes Fundacji TUL Zofia Kaczor Jędrzycka. O roli rzeczników prasowych na przykładzie swojej pracy w Związku mówiła
dh. Regina Rokita, zaś o bliskiej współpracy ruchu strażackiego z ruchem ludowym oraz Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego – jego dyrektor dr Janusz Gmitruk.

Wiele wypowiedzi podkreślało doniosłą rolę współpracy z samorządem. O tym, że samorząd województwa mazowieckiego zawsze wspierał i wspiera OSP, mówili wszyscy obecni. Omówili to także włodarze samorządu Adam Struzik i Rafał Rajkowski.

O strategii na posiedzeniu Komisji Organizacyjnej.

Pod przewodnictwem wiceprezesa ZG ZOSP RP Janusza Koniecznego 19 listopada 2019 r.  w warszawie odbyło się posiedzenie Komisji Organizacyjnej. W trakcie posiedzenia przewodniczący Zespołu ds. Strategii dr Marian Zalewski poinformował o pracach podejmowanych przez Zespół w związku z przygotowywaniem strategii Florian 2050. W zebraniu wziął udział prezes ZG ZOSP RP dh Waldemar Pawlak.

Od lewej Krzysztof Szelągowski, Ryszard Dąbrowa, Joanna Jarosińska, Jan Ryś, Waldemar Pawlak, Janusz Konieczny, Franciszek Augustyn, Edward Szlichta, Hanna Polak.

Strażaków ochotników nikt nie zastąpi

W siedzibie Transgranicznego Centrum Zarządzania Kryzysowego w Starostwie Powiatowym w Jeleniej Górze odbyło się 17 października br.  spotkanie strażackich liderów, samorządowców, stowarzyszenia GOPR,  poświęcone strategii Związku OSP RP. Patronat nad nim objął starosta jeleniogórski Krzysztof Wiśniewski. Jako Przewodniczący Zarządu Powiatu Jeleniogórskiego i gospodarz spotkania przedstawił zakres współpracy ze strażakami działającymi w gminach  wchodzących w skład powiatu jeleniogórskiego. Powiat od wielu lat  wspiera Związek OSP RP oraz PSP w jego zadaniach.   W sposób praktyczny przekłada się to na wsparcie za pośrednictwem KM PSP w Jeleniej Górze we współpracy z KW PSP we Wrocławiu m.in. poprzez zakup sprzętu strażackiego, szczególnie samochodów, jak również przy organizacji jubileuszowych spotkań i uroczystość OSP.

Prezentacji obszarów oraz podstawowe założenia prac nad strategią dokonał przewodniczący Zespołu ds. Strategii Związku OSP RP Florian 2050 dr Marian Zalewski.

Specyfikę zagrożeń w powiecie jeleniogórskim przedstawili ochotnicy a zarazem członkowie Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego: prezes Grupy Karkonoskiej i zarazem członek Zarządu Głównego GOPR Mirosław Górecki oraz naczelnik  GK GOPR Sławomir Czubak. Wspólnymi silami wszystkich zainteresowanych należy szukać i zjednywać społeczników gotowych do narażania swojego życia i zdrowia dla bezpieczeństwa ludzi w górach i nie tylko. Tym bardziej dotyczy to tych organizacji, bardzo potrzebnych, wręcz nie do zastąpienia przez struktury administracji. W terenach  górskich przy  narastającej rzeszy turystów wypadkowość również wzrasta. Zadań jest coraz więcej. Pojawia się niepokój o możliwości dla dalszego funkcjonowania grup ratowniczych i sprostania przez nie zadaniom.

Społeczną inicjatywę dodatku do rent i emerytur dla strażaków ochotników biorących udział w akcjach ratowniczych przedstawił członek ZG ZOSP RP , prezes ZOP ZOSP RP w Jeleniej Górze, prezes OSP  Piechowice Waldemar Wojtaś. Zaznaczył, że inicjatywę tą należałoby  poszerzyć o członków takich formacji jak GOPR. Niestety w Sejmie minionej kadencji ta inicjatywa utknęła.

Paweł Gancarz wójt  gminy Stoszowice poruszył kwestie finansowania zadań strażackich. W gminie jest 7 jednostek strażackich. Aby bezpieczeństwo było zapewnione musi być stabilne finansowe wsparcie. Poszerzająca się paleta zadań samorządów oraz rosnący od 2016 roku VAT (z 8 proc. na 23 proc.) w sposób widoczny zmniejsza możliwości zakupu sprzętu. W przyszłości, gdy poważnie myślimy o naszym bezpieczeństwie, sprawy finansowe muszą być gwarantowane. Problem jest szerszy. Chodzi o coraz mniejszy napływ młodych do działań społecznych. Muszą pojawiać się namacalne zachęty. Naturalnie to jest ruch społeczny i nikt nie wymaga aby za wszystko płacić. Ale trzeba szukać form wsparcia w tym w tzw. papierkowej „robocie”. Dzisiaj gdyby nie aktywność na przykład kulturalna OSP to w wielu sołectwach byłby marazm. Olbrzymia wartość społeczna jest niemierzalna. Gdzie coś się dzieje to znaczy, że tam jest OSP. Tam gdzie jej brak nie ma nic. Akcentował to także  Marek Pawłowicz wiceprezes ZOP ZOSP RP w Jeleniej Górze, prezes Oddziału Miejskiego ZOSP RP w Jeleniej Górze. Zebrani podkreślali też dyspozycyjność i skuteczność społeczników.

Apelowano, aby nie włączać strażaków w działania nie mające charakteru ratunkowego. Strażak jest do ratowania zdrowia, życia i mienia. Nie może być włączania go jako strażaka ochotnika do działań przeciwko ludziom. To byłoby zaprzeczenie ich służby. Tak dzisiaj jak i w przyszłości należy doskonalić współpracę wszystkich służb: OSP, PSP, GOPR, TOPR. Zapewne trzeba doprecyzować zadania.

Tomasz Szewczyk zastępca wójta gminy Podgórzyn a jednocześnie skarbnik OSP zaznaczył, że w codziennym życiu wójtowie i  komendant PSP najlepiej wiedzą na kogo faktycznie mogą liczyć.  Ochotnicy dzisiaj to profesjonaliści, na których zawsze może polegać zarówno przedstawiciel władzy samorządowej, jak i komendant PSP a przede wszystkim mieszkańcy.

Prezes OW ZOSP RP Ryszard Drozd  zaakcentował że władze powinny szanować strażaków ochotników. Tu nie powinno być polityki. Tu chodzi o bezpieczeństwo obywateli.

Nadbrygadier w st. spoczynku, b. rektor SGSP  Ryszard Dąbrowa poruszył kwestie bezpieczeństwa obywateli przez pryzmat wysokiego wyszkolenia i zabezpieczenia w sprzęt jednostek straży pożarnych. Pojawiają się różnorodne problemy. Jednym z nich jest praca zawodowa strażaków ochotników, bo oni generalnie w ciągu dnia pracują. Jest więc ważny temat relacji z pracodawcami.

O wzajemnej współpracy ochotników i funkcjonariuszy PSP mówił przedstawiciel PSP w Jeleniej Górze Marek Gałan.

Reasumując należy rozważyć wiele możliwość skutecznego wsparcia tych formacji społecznych jak chociażby poprzez zastosowanie dla ich członków ulgi podatkowej np. 1 proc. przy rocznym rozliczeniu PIT dla osób, które zaangażowane są bezpośrednio w działalność na rzecz bezpieczeństwa poprzez struktury OSP,  GOPR itp.

Kilkugodzinne spotkanie strażackich liderów powiatu jeleniogórskiego wykazało siłę i potrzebę umacniania ruchu ochotniczego jako samorządnego, niezależnego, pięknie służącego swoim społecznościom w myśl strażackiego zawołania ,,Bogu na chwałę, ludziom na pożytek”. 

MAZ

100 lat rozwoju polskiej wsi

W  dniach 10-11 października 2019 r.  w Warszawie odbyła się Konferencja  „Sto lat rozwoju polskiej wsi. Interdyscyplinarny dialog międzypokoleniowy". To ważne wydarzenie dla Związku OSP RP. Wieś to 93 proc. powierzchni kraju. Większość OSP działa w środowisku wiejskim. Jest to także miejsce tysięcy zdarzeń od pożarów po wypadki drogowe oraz aktywności społecznej i kulturalnej OSP. Pracując nad strategią Florian 2050 ściśle współpracujemy z instytutami PAN a w szczególności z Instytutem Wsi i Rolnictwa.

Pierwszy dzień konferencji odbył się w siedzibie  PAN w Pałacu Staszica. Poszczególne sesje dotyczyły: wiejskich społeczności - przewodniczyła prof. dr hab.  Maria Halamska, wiejskiej kultury - przewodniczyła prof. dr hab. Izabella  Bukraba – Rylska, wiejskiej gospodarki – przewodniczył  prof. dr hab. Jerzy Wilkin, wiejskiej przestrzeni  - przewodniczyła dr hab. Monika Stany. Z punktu widzenia Związku OSP RP  zaprezentowano szereg bardzo istotnych  tematów. Sytuację na wsi analizowano z perspektywy 100 lat. Prezentowano  diagnozę stanu wsi i  możliwe projekcje na przyszłość . Wypowiadali się wybitni naukowcy z Polskiej Akademii Nauk oraz wielu uczelni wyższych.   Dr hab. Hanna Podedworna wygłosiła referat: Społeczności wiejskie: zróżnicowane reakcje na zmiany społeczne w przestrzeni wiejskiej. Temat: ,,Ile nas do pieczenia chleba . O procesach zmian struktur demograficznych i społecznych” omówiły dr hab. Monika Stanny i Dominika Zwęglińska. Ważnym dla  strategicznych wniosków  o aktywności kulturalnej OSP był referat prof.dr.hab. Rocha Sulimy : Kultura wsi - co się wyłania?”. Zagadnienia przemian na wsi ciekawie zarysowali prof. dr hab. Andrzej Czyżewski i Łukasz Kryszak w prezentacji ,,Kwestia agrarna czy kwestia wiejska. Problemy rozwoju współczesnej wsi” . Dr hab. Marcin Wójcik przedstawił temat ,, Człowiek i przestrzeń . Przemiany podstaw metodologicznych w geografii wsi”. Niezwykle interesujące było przedstawienie stanu i wyzwań planowania przestrzennego na obszarach wiejskich Polski przez dr hab. Przemysława Śleszyńskiego. W dyskusji podsumowującej konferencje zabrał głos dr Marian Zalewski przewodniczący Zespołu ds. Strategii  ZOSP RP pokazując panoramę ruchu strażackiego w życiu wsi w jej ponad stuletniej historii zapraszając  jednocześnie obecnych do współpracy ze Związkiem w pracach nad strategią Florian 2050.

Drugi dzień konferencji odbył się w siedzibie Centralnej Biblioteki Rolniczej im. Michała Oczapowskiego. Sesję otwierającą poprowadził redaktor naczelny ,, Top Agrar Polska” Karol Bujoczek.  Przeprowadzono także debatę nt. ,,Dokumenty osobiste jako źródło…czy tylko    wiedzy : ich nowe formy i możliwości wykorzystania”.  Moderatorem debaty była dr Sylwia Michalska. Wystąpili miedzy innymi dr Wojciech Doliński           ( Uniwersytet Wrocławski), prof. dr hab. Barbara Fatyga ( Uniwersytet Warszawski), dr hab. Paweł Kubicki (Szkoła Główna Handlowa), dr hab. Danuta Zalewska ( Uniwersytet Wrocławski), prof. dr hab. Antoni Sułek ( Uniwersytet Warszawski, dr hab. Włodzimierz Durka ( Uniwersytet Szczeciński).

Podczas  dyskusji przedstawiciel Związku OSP RP dr Marian Zalewski zaprezentował dorobek Związku w zakresie prowadzenia kronik. Ponad 8 tys. OSP prowadzi często od dziesięcioleci własne kroniki.  Prezentują one nie tylko życie konkretnej straży pożarnej  ale są ważnym dokumentem swoich czasów, życia polskiej wsi w której bardzo istotną odgrywała i nadal odgrywa ochotnicza straż pożarna tak w obszarze ratownictwa jaki kultury. Na zakończenie otwarto wystawę Dokumenty osobiste jako źródło wiedzy o wsi. Wystąpili także laureaci konkursu ,, 100 lat mojego gospodarstwa”.  

MAZ, zdjęcia: Wystawa ,,Dokumenty osobiste jako źródło wiedzy o wsi”

Fundusz wspiera strażaków od 30 lat

9 i10 października br. w Poznaniu odbyły się Międzynarodowe Targi Ochrony Środowiska  POL-ECO 2019 pod hasłem „Zrównoważona gospodarka odpadami – dla ludzi, zdrowia i środowiska”. To doroczne największe wydarzenie wystawienniczo – konferencyjne branży ekologicznej. Targi przebiegały w ramach obchodów jubileuszu 30 lat Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. Targom towarzyszyły liczne panele merytoryczne, seminaria i konferencje ,w tym ,,Dorobek 30-lecia NFOŚiGW oraz perspektywy rozwoju Funduszu i systemu finansowania ochrony środowiska w Polsce” a także ,,Jakie wyzwania stawia program czyste powietrze w działaniach samorządów”.

Związek OSP RP od 30 lat współpracuje z narodowym i wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska. O tym w ramach przygotowywanej strategii Związku Florian 2050 rozmawiał podczas targów z ministrem środowiska Henrykiem Kowalczykiem oraz prezesem Zarządu NFOŚiGW Piotrem Woźnym przewodniczący Zespołu ds. Strategii dr Marian Zalewski.

W trakcie spotkań przekazany został list do Prezesa ZOSP RP Waldemara Pawlaka w związku z dostojnym jubileuszem Narodowego Funduszu.

Inauguracja Roku Akademickiego we Wszechnicy Polskiej

5 października 2019 r. w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie odbyła się inauguracja roku akademickiego Wszechnicy Polskiej Szkoły Wyższej. Zebranych powitał i uczelnię przedstawił  J.M. Rektor prof.  Zdzisław Gajewski. Najważniejszym momentem dla uczestników zwłaszcza nowych studentów była immatrykulacja. Przyjęto ślubowanie studentów oraz wręczono legitymacje studentom pierwszego roku. Wykład inauguracyjny na temat ,, Dylematy ochrony klimatu” wygłosił prof. WPSW dr Janusz Radziejowski. Z okazji inauguracji do Wszechnicy Polskiej wpłynęły listy okolicznościowe od ministra nauki i szkolnictwa wyższego oraz od marszałka województwa mazowieckiego. Uczelnia powstała w 2001 roku. Kształci między innymi  na kierunkach finanse i rachunkowość, pedagogika, filologie, administracja, bezpieczeństwo wewnętrzne. Związek OSP RP w 2017 r. podpisał z Wszechnicą umowę o wzajemnej współpracy. O jej najbliższych formach - zwłaszcza w związku z pracami Związku nad strategią Florian 2050 - rozmawiał z władzami Wszechnicy dr Marian Zalewski - przewodniczący Zespołu ds. Strategii.

Inauguracja i ślubowanie strażaków w SGSP

28 września br. w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie odbyła się uroczysta inauguracja roku akademickiego 2019/2020 oraz ślubowanie strażaków PSP w służbie kandydackiej. Wcześniej w Bazylice katedralnej św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika odbyła się msza święta w intencji strażaków w służbie kandydackiej, kadry i studentów uczelni. Szkoła Główna Służby Pożarniczej to publiczna uczelnia kształcąca pożarniczą kadrę oficerską oraz specjalistów w zakresie bezpieczeństwa pożarowego i bezpieczeństwa cywilnego. Powstała w 1982 w miejsce rozwiązanej Wyższej Oficerskiej Szkoły Pożarniczej. Uczelnią kieruje Rektor – Komendant SGSP nadbryg.  prof. dr hab. inż. Paweł Kępka.  Związek OSP RP tradycyjnie współpracuje z uczelnią obchodzącą w bieżącym roku 80 lat pierwszego kursu oficerskiego w murach uczelni. W inauguracji uczestniczył przewodniczący Zespołu ds. Strategii dr Marian Zalewski.

Razem pracujemy nad strategią Związku

27 września br. w siedzibie Związku OSP RP odbyło się posiedzenie Zarządu Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Producentów Zabezpieczeń Przeciwpożarowych i Sprzętu Ratowniczego. Podczas debaty przewodniczący Zespołu ds. Strategii dr Marian Zalewski zapoznał zebranych z kierunkami prac nad strategią Związku. Podkreślił ważną w przeszłości, dzisiaj i na przyszłość  rolę producentów zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz sprzętu ratowniczego w całym systemie bezpieczeństwa naszego kraju, ochrony ludzi i mienia. Zaprosił wszystkich do współpracy przy tworzeniu długofalowego projektu programu Związku. Jest to bardzo istotne dla Związku i ochotniczych straży pożarnych. 

Wiceprezes Zarządu OSPZPiSR Wiesław Golański podkreślił wagę harmonijnej współpracy Związku OSP RP oraz OSPZPiSR a także znaczenie tej współpracy w przyszłości, w tym przy pracach nad strategią.

Prezes Stowarzyszenia dr inż. Zenon Małkowski z aprobatą odniósł się do przedłożonych propozycji współdziałania nad kierunkami prac nad strategią. Ważnym polem tej współpracy będzie współpraca  merytoryczna w  ramach wydawnictwa  „Analizy Strategiczne Florian 2050’.

MAZ

O strategii Związku na spotkaniu laureatów konkursów historycznych

Wszystkim laureatom serdecznie gratulujemy.

Zdjęcia: Sandra Kołodziejczak, Małgorzata Judasz, Grzegorz Matczyński, Krzysztof Adam Latocha, Marian Zalewski

Porozumienie o współpracy z Kujawską Szkołą Wyższą we Włocławku

W ramach realizacji swego programu Związek Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej R.P. reprezentowany przez Waldemara Pawlaka – Prezesa Zarządu Głównego Związku OSP RP nawiązał współpracę z  Kujawską Szkolą Wyższą we Włocławku reprezentowaną przez jej Rektora, prof. nadzw. dr hab. Stanisława Kunikowskiego. Porozumienie zostało podpisane 19 września 2019 r. w okresie intensyfikacji współpracy ze środowiskiem naukowym w związku z pracami nad strategią Związku Florian 2050. Celem porozumienia jest zbliżenie środowiska nauki i edukacji ze środowiskiem instytucji bezpieczeństwa państwa, praktyki gospodarczej i badawczo-rozwojowych, ze szczególnym uwzględnieniem potencjalnych pracodawców absolwentów Uczelni, a poprzez to lepsze wykorzystanie posiadanych przez obie strony zasobów i potencjału. Porozumienie obejmuje wzajemną współpracę  w szczególności w zakresie:

1. podejmowania działań na rzecz edukacji dla bezpieczeństwa, wspierania działań podmiotów sektora publicznego i prywatnego ukierunkowanych na umacnianie bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, aktywizacji lokalnego rynku pracy, współpracy z organizacjami pozarządowymi,
2. podnoszenia w środowisku akademickim świadomości potrzeby kompleksowych i zintegrowanych działań ma rzecz bezpieczeństwa, budowania poczucia współodpowiedzialności za wspólną ochronę zabezpieczanych wartości,
3. czynnego udziału studentów w wykonywaniu zadań społecznych i promocyjnych na rzecz edukacji dla bezpieczeństwa i obronności,  
4. opiniowania i doskonalenia programu kształcenia w Uczelni na kierunku bezpieczeństwo wewnętrzne oraz jego realizacji ,
5. wskazywania tematyki prac etapowych i dyplomowych w zakresie zainteresowań i potrzeb stron,
6. umożliwienia odbywania studentom Uczelni staży i praktyk zawodowych w siedzibie Związku, a także organizacji study tour (wizyt studyjnych).
7. współorganizowania szkoleń dla pracowników Związku z zakresu bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i obronności z udziałem pracowników naukowych Uczelni, 
8. możliwości wykorzystywania potencjału naukowego Uczelni i Związku  poprzez współpracę w organizacji konferencji naukowych, kursów ratownictwa medycznego, sporządzania ekspertyz, szkoleń, opinii, warsztatów, konkursów, publikacji,  udziału w konsultacjach i akcjach społecznych, podejmowania wspólnych inicjatyw i działań oraz promocji na rzecz bezpieczeństwa wewnętrznego i edukacji.

Szkoła otwiera swe podwoje dla Związku poprzez zapraszanie do udziału w recenzowaniu i ocenie prac dyplomowych, umożliwianie pracownikom Związku korzystania z zasobów bibliotecznych, stworzenia uczelnianej bazy informacji, publikacji oraz promocji na rzecz potrzeb Związku z zakresu bezpieczeństwa wewnętrznego z udziałem studentów oraz pracowników naukowych.

Rektor Kujawskiej Szkoły Wyższej, prof. Stanisław Kunikowski jest członkiem Rady Naukowej  Słownika Biograficznego Strażaków Polskich oraz Rady Programowej  periodyku poświęconego Strategii Związku – Analizy Strategiczne Florian 2050.

Marian Zalewski

O strategii w Zielonej Górze

10 września br. w siedzibie urzędu marszałkowskiego w Zielonej Górze odbyło się spotkanie konsultacyjne z liderami ruchu strażackiego woj. lubuskiego, samorządowcami i przedstawicielami wyższych uczelni. Dotyczyło ono kierunków prac nad strategią Związku OSP RP Florian 2050. To kolejne spotkanie organizowane we współpracy z samorządem i poświęcone sprawom bezpieczeństwa, ratownictwa i przyszłości Związku oraz OSP. Samorząd, od gminnego po wojewódzki, odgrywa wiodącą rolę we wsparciu OSP i dlatego taka współpraca jest ze wszech miar uzasadniona.

Spotkanie zagaił członek zarządu woj. lubuskiego   Marcin Jabłoński.  - Myślimy o przyszłości bardzo długofalowej. Odpowiedzialne spojrzenie w przyszłość wymaga refleksji w gronie fachowców, ludzi o dużym bagażu doświadczeń. Samorząd województwa z wielkim przekonaniem i  determinacją wspiera Ochotnicze Straże Pożarne. W ostatnim czasie mieliśmy okazję pokazać tego konkretne przykłady w postaci kolejnych umów na dostarczenie sprzętu ratowniczego i pojazdów dla OSP. Ze środków samorządu województwa udało się kupić ponad 100 samochodów- dodał. Wstępne założenia kierunkowe strategii przedstawił przewodniczący Zespołu ds. Strategii dr Marian Zalewski. Zarysował diagnozę oraz główne kierunki prac. Obecnie  prowadzone są konsultacje społeczne. Elżbieta Polak dyrektor  ZOW ZOSP RP w Zielonej Górze w swoim wystąpieniu podniosła prawne aspekty funkcjonowania OSP  zwiększające biurokrację i  nie pomagające ochotnikom. Istotne jest nowe podejście  w odniesieniu do badań lekarskich oraz  ulg w zakresie cen energii elektrycznej, niedostępnych dla strażaków- mówiła, wysokich stawek VAT, które do niedawna wynosiły 8 prac a dzisiaj aż 23 proc. co rzutuje na możliwości zakupów.

Na spotkaniu poruszano wiele spraw z obszaru finansowania OSP. Zebrani akcentowali potrzebę takiego uchwalania przepisów m.in. podatkowych,  który uwzględnią to, że  OSP oparte jest o społeczny charakter funkcjonowania (można  zadusić OSP biurokracją). Zasygnalizowano także problem wyposażenia jednostek. Należy wypracować jeden wysoki standard wyposażenia jednostek - mówiono. Muszą one  mieć sprzęt nowoczesny odpowiadający standardom służb zawodowych. Inaczej młodzi tu nie przyjdą. W trakcie spotkania poruszano wielokrotnie  problem ludzi młodych w OSP. Najważniejsza jest  atmosfera w samorządach, jakie są  remizy, sprzęt, wozy. To wszystko albo przyciąga, albo odpycha młodych.  I dlatego tak ważny jest postulat ruchu strażackiego w sprawie  dodatku do rent i emerytur. To  musi być nagłaśniane. Ważna jest praca od podstaw, czyli praca w szkołach, z dziećmi. Oby nie było tak, że będzie sprzęt a zabraknie strażaków. Uwzględnijmy, postulowano, specjalne szkolenia dla dorosłych jak pracować z dziećmi.  Wiele uwagi poświęcono relacjom OSP z PSP. Bliska kooperacja to piękna nasza tradycja. W ostatnim okresie rodzą się nie z winy OSP i Związku nieporozumienia. To nikomu nie służy.  Poddano krytyce działania dzielące strażaków np. różnicowania strażaków poprzez wprowadzanie nowego oznakowania na mundurach.   Istotna, dla większego bezpieczeństwa  jest, akcentowano, ścisła współpraca  z wieloma  instytucjami w tym z Lasami Państwowymi i Regionalną Dyrekcją Dróg i Autostrad.  Wiele dobrych słów wypowiedziano pod adresem Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska szczególnie w okresie gdy jej szefem była Jolanta Fedak. 

Podkreślano wagę prac nad strategią Związku.  Strategia jest absolutnie potrzebna. Podjęcie nad nią pracy jest zadaniem bardzo trudnym ale wykonalnym i dobrze będzie służyć  bezpieczeństwu. Akcentowano potrzebę korelacji strategii na poziomie centralnym ze strategiami województw i gmin.  Prezes  ZOW ZOSP RP Edward Fedko podkreślił, że woj. lubuskie ma już swą strategię do 2022 roku. Została ona także jednogłośnie przyjęta przez sejmik.Ta strategia odgrywa kluczową rolę szczególnie  w staraniach o środki unijne. W tym obszarze Związek ma niekwestionowane sukcesy pozyskując w ramach programów unijnych dziesiątki samochodów strażackich. Województwo lubuskie ma bardzo dobre przykłady współpracy międzynarodowej. To zasługa wielu lat pracy władz Związku na szczeblu wojewódzkim. Dzisiaj  strażacy z lubuskiego współpracują  z Brandenburgią, z Usti nad Labą oraz ze strażakami we Francji. Bardzo ważna jest  także platforma współpracy i wsparcia strażaków na Ukrainie. Tam wspieramy  powstawanie systemu ochotniczego. O praktycznych formach współpracy ze strażakami na Ukrainie mówił prezes oddziału powiatowego ziemskiego zielonogórskiego Adam Jaskulski.  Już dwukrotnie do woj. lubuskiego przyjechały na wakacje dzieci z polskich rodzin na Ukrainie.

Spotkanie zakończyła prezentacja jedynej w woj. lubuskim drużyny ratowniczo-poszukiwawczej OSP w Jargoniewicach.

Tekst i zdjęcia MAZ oraz Dariusz Nowak

O strategii w Politechnice Wrocławskiej

9 września 2019 r.  przewodniczący Zespołu ds. Strategii dr Marian Zalewski spotkał się z JM prof. dr hab. Cezarem Madryasem rektorem Politechniki Wrocławskiej i poinformował  go o pracach Związku nad strategią Florian 2050.    

Nakreślono możliwe formy współpracy. Prof. Madryas został zaproszony do udziału w Radzie Programowej periodyku Analizy Strategiczne Florian 2050. Prof. C. Madryas to wybitny naukowiec. Większość jego badań odnosi się do szeroko  rozumianej rozbudowy, modernizacji i odnowy infrastruktury podziemnej na terenach zurbanizowanych. Autor i współautor 480 prac udokumentowanych w systemie DONA, ośmiu dzieł zwartych, w tym czterech monografii i czterech akademickich wydawnictw książkowych będących  podstawowymi podręcznikami dla studentów wydziałów budownictwa i ochrony środowiska na polskich uczelniach wyższych.

Politechnika Wrocławska to wiodący ośrodek naukowy i dydaktyczny w Polsce. Jest spadkobiercą materialnego dorobku niemieckiej Königliche Technische Hochschule Breslau oraz intelektualnego i naukowego dziedzictwa Politechniki Lwowskiej. Na 16 wydziałach (Architektury, Budownictwa Lądowego i Wodnego, Chemicznym, Elektroniki, Elektrycznym, Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii, Inżynierii Środowiska, Informatyki i Zarządzania, Mechaniczno-Energetycznym, Mechanicznym, Podstawowych Problemów Techniki, Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki, Matematyki, Techniczno-Informatycznym, Techniczno-Inżynieryjnym, Techniczno-Przyrodniczym), pod kierunkiem ponad 2 tys. nauczycieli akademickich, kształci się prawie 28 tys. studentów. Ma wysoką pozycję  wśród uczelni technicznych w Europie i na świecie. Słynie z  posiadania nowoczesnych jednostek: Centrum Wiedzy i Informacji Naukowo-Technicznej, Centrum Zaawansowanych Technik Informacyjnych i Komunikacyjnych,  Centrum Edukacyjno-Technologiczne, a także posiadania jednego z najmocniejszych komputerów na świecie BEM.

O strategii Związku i OSP w Nowej Wsi.

Remiza łączy wszystkich

Nową remizę i świetlicę ma Ochotnicza Straż Pożarna w Nowej Wsi k. Suwałk. 3 sierpnia 2019 r.  odbyło się jej uroczyste otwarcie. Poprzedziła ją msza święta. Na parterze są  dwa ogrzewane garaże dla dwóch wozów gaśniczych oraz pomieszczenia na potrzeby druhów miejscowej Ochotniczej Straży Pożarnej. Zapewnia to dyspozycyjność jednostki do działań ratowniczo- gaśniczych w ciągu całego roku. Zwiększa tym samym poziom bezpieczeństwa w Nowej Wsi i miejscowościach sąsiednich. Na piętrze przewidziano dużą świetlicę. Będzie to także centrum spotkań i integracji nie tylko druhów ale i  całej okolicznej społeczności. Tu będzie centrum kulturalne mieszkańców. Koszt inwestycji wyniósł blisko milion złotych.

– To duże wydarzenie  w życiu Nowej Wsi, i całej gminy poprawiające stan bezpieczeństwa – podkreślali zgodnie Zbigniew Mackiewicz, wójt gminy Suwałki, Tadeusz Chołko prezes Zarządu Powiatowego ZOSP RP, Witold Kowalewski starosta suwalski, Arkadiusz Buchowski, komendant Państwowej Straży Pożarnej w Suwałkach. To istotna  zmiana dla bezpieczeństwa okolicznych mieszkańców. Dotychczas miejscowi druhowie parkowali jeden z pojazdów w blaszanym, nieogrzewanym baraku. Zimą w wozie ratowniczo-gaśniczym nie mogli trzymać  wody, gdyż w czasie  mrozów uszkodziłaby pojazd i pompy. Obecnie  oba pojazdy są pod jednym dachem, zaś strażacy ochotnicy mają wymarzone  zaplecze. Adam Kożuchowski z OSP Nowa Wieś, akcentował  że poprawa warunków dla OSP przekłada się na sprawność i skuteczność działań ratowniczych. Przy okazji odsłonięto także  tablicę  z okazji  100 lat odzyskania niepodległości przez Suwalszczyznę .

Budowa nowej remizy to inicjatywa poprzedniego wójta gminy Suwałki Tadeusza Chołko. Sfinalizował ją obecny wójt Zbigniew Mackiewicz. Odczytano także list Prezesa ZG ZOSP RP Waldemara Pawlaka. W liście Prezes dziękując strażakom ochotnikom za poświęcenie podkreślił także, że dzisiaj  zadaniem strażaków jest nie tylko ochrona przed żywiołami ognia i wody ale także ochrona przed żywiołami nienawiści i pogardy. Do zgromadzonych strażaków oraz wszystkich uczestników wystąpił także przewodniczący Zespołu ds. Strategii Związku dr  Marian Zalewski. – Stawiamy – powiedział –jako strażacy ochotnicy sami sobie wysokie poprzeczki. Chcemy aby na miejsce zdarzenia strażacy pojawiali się nie później jak w 5 minut. Ale jednocześnie to wyzwanie także dla samorządu, który jest dzisiaj filarem istnienia OSP finansując je w ok 70. procentach oraz państwa. Apelujemy do władz kraju o uhonorowanie społecznego trudu strażaków poprzez dodatek do rent i emerytur.

MAZ

O strategii ze strażakami powiatu suwalskiego

3 sierpnia  2019 r. w szkole podstawowej w Nowej Wsi k. Suwałk odbyło się spotkanie konsultacyjne ze strażakami powiatu suwalskiego w sprawie strategii Florian 2050.

W dyskusji strażacy podkreślali społeczny charakter ruchu strażackiego. Dlatego też powinien być on odciążony od biurokracji. Jest ona w stowarzyszeniach bardzo rozbudowana. Aby jej sprostać trzeba wręcz zatrudniać księgową. My jesteśmy od gaszenia pożarów i pomocy w potrzebie  a nie od papierków i przysłowiowego  ganiania po urzędach – mówili rozmówcy.  A co będzie jak nie przyjdą do nas młodzi. Jest coraz trudniej. Sytuacja powoduje, że coraz więcej młodych wyjeżdża ze wsi, na studia, za pracą,  wreszcie za granicę. Migracje ludności stają się ważnym problemem. Kolejnym zagadnieniem jest wsparcie finansowe strażaków. Chodzi o to aby ono faktycznie było i dotyczyło zakupów, które są oczekiwane przez OSP a nie im narzucane. Osobnym zagadnieniem są szkolenia, badania lekarskie i opieka medyczna dla strażaków. Niezwykle istotne są relacje z samorządem gminy. To od tego zależy i rozwój OSP i bezpieczeństwo w gminie. Na szczęście jest tu zrozumienie. Przykładem są OSP ( remonty i budowa remiz) finansowo wspierane przez samorządy gmin powiatu suwalskiego. Jeżeli myślimy o bezpieczeństwie w perspektywie najbliższych kilkunastu lat nie można zapomnieć o bieżących trudnościach. One bowiem mogą osłabić nas i bezpieczeństwo wszystkich mieszkańców. Na szczęście ,,duch” u strażaków ochotników nie gaśnie. Z oddaniem służą ,,Bogu na chwałę ludziom na  pożytek”.

Od lewej Tadeusz Chołko,Krzysztof Kowalczuk,Bogdan Karłowicz,Jerzy Paciukanis

Od lewej Wojciech Głażewski,Tadeusz Anzulewicz,Stefan Balcer,Zbigniew Mackiewicz

W spotkaniu udział wzięli: Stefan Balcer prezes OSP Z Wiżajn, Tadeusz Anzulewicz prezes  OSP Rutka Tartak,  Wojciech Głażewski wiceprezes OSP Kaletnik gm. Szypliszki, Bogdan Karłowicz  naczelnik OSP z Nowej Wsi gm. Suwałki, Krzysztof Kowalczuk prezes OSP z Potaszni gm. Suwałki, Tadeusz Chołko prezes ZOP ZOSP RP w Suwałkach, Zbigniew Mackiewicz wójt gminy Suwałki, Jerzy Paciukanis nestor suwalskich strażaków. Spotkanie prowadził przewodniczący Zespołu ds. Strategii przy ZG ZOSP RP dr Marian Zalewski.

MAZ

Strategia Związku OSP RP – głos samorządowców woj. warmińsko-mazurskiego

1 sierpnia 2019 r. w Olsztynie, na  zaproszenie marszałka województwa warmińsko-mazurskiego Gustawa Brzezina, odbyło się spotkanie liderów samorządu oraz ruchu strażackiego na Warmii i [UsW1] Mazurach. Dyskutowano na nim o   przyszłości ruchu strażackiego. 

Na początku zebrania przewodniczący Zespołu ds. Strategii  Związku OSP RP dr Marian Zalewski zaprezentował dotychczasowe prace oraz węzłowe obszary istotne dla Związku  i OSP. Nestor ruchu strażackiego płk poż. w st. spocz. Stanisław Mikulak zauważył, że newralgiczne jest zastanowienie się czy    dzisiaj  występuje w społeczeństwie problem społecznego zaangażowania obywateli w zapewnienie swego bezpieczeństwa. Niewątpliwie strażacy cieszą się największym zaufaniem społecznym. Codziennie stykamy się z przejawami ich poświęcenia i bohaterstwa. Oni ratują życie, mienie.  Jak to wygląda od strony samorządów w zasadniczej części wspierających i finansujących OSP? Bardzo istotna jest   sprawa relacji samorząd (zwłaszcza wójtowie, burmistrzowie) a  Ochotnicze Straże Pożarne. Z ustawy  o samorządzie gminnym  oraz ustawy o ochronie przeciwpożarowej wynika, że  zadaniem samorządu  jest zapewnienie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, ochrony przeciwpożarowej i  przeciwpowodziowej,  w tym zapewnienie gotowości bojowej strażaków z OSP w zakresie   ratowania ludzi i mienia. Zebrani szczegółowo odnieśli się do strony finansowej aktywności OSP i wsparcia ze strony samorządu. - Na samorząd nakłada się coraz więcej zadań ale nie idą za tym wystarczające środki – podkreślali dyskutanci. Poruszono zagadnienie funkcjonowania obiektów strażackich a zwłaszcza rozbudowy i budowy remiz. Są to kosztowne inwestycje spadające na barki samorządów. Coraz częściej pojawia się problem braku kierowców gotowych do wyjazdu. Zdarza się, że gmina zatrudnia kierowców – mechaników. Takie podejście ratuje sytuację. A co z naczelnikami odpowiedzialnymi za organizację i kierowanie akcjami? Są ciekawe wzorce z innych krajów, np. z Francji. Nękającym problemem strażaków jest biurokracja. Z konieczności- tam gdzie to możliwe - bierze to na siebie gmina. Poważnym problemem jest migracja młodych za pracą do sąsiednich gmin a nawet za granicę. Uczestnicy spotkania zauważyli nowy trend w ruchu ochotniczym – coraz więcej kobiet garnie się do straży. Nierzadko uczestniczą w akcjach. Szczęśliwie dzisiaj wiele OSP jest na wysokim poziomie usprzętowienia. To przyciąga młodych. Jest coraz więcej szkoleń specjalistycznych.

Podczas dyskusji zastanawiano się jaka jest rola państwa a jaka samorządu. Wiodącą rolę musi mieć  samorząd skonkludowano. Państwo wszystkiego nie ogarnie. Samorząd musi mieć jednak  narzędzia i stosowne wsparcie państwa. Poruszono niezrealizowaną inicjatywę dodatku do rent i emerytur dla strażaków uczestniczących w akcji oraz potrzebę zmniejszenia stawki VAT na sprzęt strażacki.  Istotne jest spojrzenie od strony wychowania i edukacji. Ważne aby w podstawie programowej było szkolenie przeciwpożarowe. Spotkanie potwierdziło potrzebę konsultacji programu Związku z samorządami i  jednostkami OSP. Tu w OSP i w samorządzie najlepiej wiedzą jak być powinno i jakie są codzienne problemy.

W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele samorządów oraz Związku OSP RP z miejscowości: Braniewo, Działdowo, Nowe Miasto Lubawskie, Iłowo-Osada, Olsztyn, Wydminy, Zalew.  Spotkanie prowadził Andrzej Pęziński kierownik Biura ds. Obronnych i Bezpieczeństwa Publicznego Urzędu Marszałkowskiego.

Posiedzenie Zespołu ds. Strategii

31 lipca 2019 r. w siedzibie ZG ZOSP RP w Warszawie odbyło się posiedzenie Zespołu ds. Strategii. Członkowie Zespołu przekazali informację o prowadzonych przez siebie działaniach związanych z pracami nad strategią. Ich istota sprowadza się do prac programowych nad dokumentem, konsultacji w ramach Związku (a szczególnie komisji problemowych) tez kierunkowych do dokumentu, monitoringu spotkań, konferencji dotyczących szeroko rozumianego bezpieczeństwa i ewentualnego udziału w nich przedstawicieli Zespołu. Przedyskutowano plan konkretnych działań do końca 2019 r. Uzgodniono, że członkowie Zespołu wezmą udział w spotkaniach informacyjno- konsultacyjnych we wszystkich województwach organizowanych w ścisłej współpracy z oddziałami terenowymi Związku. Ustalono potrzebę spotkań tematycznych z przedstawicielami środowisk współpracujących ze Związkiem (PCK, ZMW, LZS, ZHP, OSPZPiSR, ZNP, środowiska rolnicze, medyczne, ratownicze, związane z ochroną środowiska, leśnicy, środowiska uczelniane i PAN, muzea, organizacje i firmy produkujące wyroby i sprzęt strażacki). Szczególną uwagę w najbliższym czasie zespół będzie zwracał na inicjowanie spotkań samorządowych poświęconych przyszłości naszego ruchu oraz uczestnictwo w konferencjach naukowych. Przedyskutowano formy dalszego uspołeczniania prac nad strategią a w tym zasięgania opinii członków władz Związku oraz Ochotniczych Straży Pożarnych. Omówiono przygotowania do wydania jeszcze w tym roku czasopisma „Analizy Strategiczne Florian 2050”.

Posiedzenie prowadził przewodniczący Zespołu dr Marian Zalewski.

Cele strategiczne - z wystąpienia Prezesa ZG ZOSP RP Waldemara Pawlaka w trakcie posiedzenia Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych 16 lipca 2019 r.

XXV Ogólnopolski Festiwal Orkiestr Ochotniczych Straży Pożarnych i co dalej?

XXV Ogólnopolski Festiwal Orkiestr Ochotniczych Straży Pożarnych odbył się w dniach 29-30 czerwca 2019 roku w Białymstoku. Pierwszego dnia w Sali Koncertowej Opery i Filharmonii Podlaskiej odbyły się  koncerty konkursowe. Także koncert laureatki XXIV Festiwalu  -  Częstochowa 2017 r.  – Orkiestry Dętej OSP Nadarzyn. Na białostockim Rynku Kościuszki orkiestry zaprezentowały grę w marszu. Drugiego dnia na Rynku Kościuszki odbyły się pokazy parady marszowej, koncert finałowy i ceremonia zakończenia Festiwalu.

Pierwsze miejsce w klasyfikacji generalnej zajęła Młodzieżowa Orkiestra Dęta OSP Mykanów przed Młodzieżową Orkiestrą Dętą OSP Krasocin. Ale tak naprawdę to wszyscy uczestniczący w finale mogą czuć się zwycięzcami. Podkreślił to w swym   wystąpieniu prezes ZG ZOSP RP Waldemar Pawlak.

To był jubileuszowy 25 Festiwal Orkiestr Ochotniczych Straży Pożarnych. Pierwszy Festiwal Orkiestr przeprowadzono w 1971 w Koszalinie. Ukształtował się system przeglądów zespołów artystycznych: orkiestr oraz zespołów folklorystycznych, wokalnych, kabaretowych i teatralnych. Opiera się on o spotkania regionalne (naprzemiennie w danym roku orkiestr lub zespołów artystycznych), które kończą się w następnym roku finałem ogólnopolskim. W 2019 roku odbywają się regionalne spotkania zespołów folklorystycznych oraz ogólnopolski festiwal orkiestr. W ubiegłym roku zorganizowano 8 przeglądów regionalnych orkiestr oraz odbyły się Ogólnopolskie Spotkania Zespołów Artystycznych. Spotkanie najlepszych orkiestr było okazją do wymiany poglądów, doświadczeń oraz rozmów o przeszłości, dniu dzisiejszym oraz przyszłości.

Orkiestry mają swoją piękną tradycję w historii OSP. Pierwsze powstały w  końcu XIX wieku. Wiele z nich jak działające w Słupcy, Wilamowicach czy Milówce działają do dziś. Znawcy historii orkiestr podkreślają, ze podstawowym problemem były od zawsze finanse na sprzęt muzyczny oraz fachowy muzyk.  Te dwa czynniki: finanse oraz kapelmistrz decydowały często o istnieniu orkiestry. Historia pokazała, że od kapelmistrza czyli jego talentu, determinacji walki z wieloma przeciwnościami -  zależała historia i pozycja całego zespołu. Ruch artystyczny pamięta o wybitnych postaciach takich jak Jerzy Zdanewicz z OSP Suchowola, Jan Wiśniewski z OSP Płośnicy, Stanisław Słowiński z OSP  Grodzisk Wielkopolski. Dzisiaj orkiestry to także towarzyszące im grupy dziewczęce (tamburmajorki, mażoretki, pomponistki). Białostocki festiwal pokazał wielką różnorodność prezentacji dorobku orkiestr, Dla widzów ogromnym przeżyciem artystycznym były występy w marszu oraz pokazy parady marszowej.

I co dalej? Czy dotychczasowe formy rozwoju orkiestr będą dźwignią ich rozwoju w przyszłości za 5, 10  a nawet za 30 lat? Czy dotychczasowe formy konkursów organizowanych przez Związek to na tyle utrwalona i akceptowalna tradycja, że należy ja kontynuować? A może  potrzebne są nowe jej odsłony i propozycje? Te pytania adresujemy do gospodarzy orkiestr, do kapelmistrzów, samorządów wspierających ruch artystyczny.

Organizatorem Festiwalu był Związek Ochotniczych Straży Pożarnych RP.

Honorowy patronat nad Festiwalem objęli Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Marszałek Województwa Podlaskiego, Prezydent Miasta Białegostoku.

Marian Zalewski

O strategiach rozwoju na jubileuszowym Kongresie Regionów

X Kongres Regionów (11-12 czerwca we Wrocławiu) to tegoroczne najważniejsze spotkanie liderów polskiego samorządu z całej Polski. Wiele miejsca poświęcono rozwojowi polskich gmin, szeroko rozumianemu bezpieczeństwu oraz strategiom na okres do 2030 roku.

W jubileuszowej edycji wzięło udział  ok. 1300 uczestników. Tegoroczny program obejmował pięć bloków tematycznych: Przestrzeń, Mobilność, Środowisko, Finanse i Strategie 2030 oraz sesja specjalna Otwartość na zmiany społeczne i Sztuczna inteligencja w biznesie i samorządzie. Przez dwa dni rozmawiano o skutecznym programie rozwoju samorządów i aglomeracji miejskich, innowacyjnych rozwiązaniach, a także wymieniano się lokalnymi doświadczeniami. Odnoszą się one do  rozwoju przestrzennego. bezpieczeństwa energetycznego i klimatycznego. Akcentowano, że to co się nam udało w Polsce w ostatnich 30 latach to  ogromna aktywność społeczna. Uczestnicy rozmawiali m.in. o nowych narzędziach samorządów w ograniczaniu ruchu, elektromobilności, autonomiczności w pojazdach, wykluczeniu transportowym mieszkańców małych miejscowości  a jednocześnie o rozwoju technologicznym w kontekście sztucznej inteligencji i życia  w zgodzie z przyrodą. Wiele mówiono o dialogu kulturowym oraz nadrzędnej idei współpracy ze społeczeństwem w podejmowaniu decyzji  przez włodarzy gmin. Dotyczy to wielu trudnych spraw od edukacji, ochrony środowiska, komunikacji, energetyki  po opiekę zdrowotną.  Tym bardziej, że podstawowym zagadnieniem jest finansowanie inwestycji i powszechne ograniczenia budżetowe. 

Odpowiedzią na wyzwania przed jakimi stoją samorządy jest innowacyjność. Dlatego też gośćmi Kongresu byli liderzy najbardziej innowacyjnych miast Europy. W specjalnej sesji poświęconej otwartości na zmiany społeczne oraz integracji społecznej na poziomie lokalnych społeczności zaprezentowano dorobek Aten.  Model integracji społecznej przyjęty w Atenach zdobył w 2018 roku pierwszą nagrodę w konkursie Komisji Europejskiej dla najbardziej innowacyjnych miast UE oraz pierwszą nagrodę w światowym konkursie burmistrzów fundacji Bloomberg Philantropies w 2014 roku. Najlepsze praktyki europejskich miast w walce ze zmianami klimatu pokazano na przykładzie Kolonii. O wpływie nowatorskiego zarządzania zwłaszcza realizacji  systemu zamówień publicznych do budowy lokalnej gospodarki mówiono na przykładzie  140-tysięcznego miasta Preston, które  dźwignęło się z zapaści i było okrzyknięte najlepszym miasta do życia i pracy w północno-wschodniej Anglii.

Wiele miejsca poświęcono strategiom rozwoju do roku 2030.  Zastanawiano się jakimi metodami planować rozwój w świecie błyskawicznych zmian.  Akcentowano, że istotne jest myślenie i planowanie w dłuższej perspektywie czasowej. Istotne obszary tematyczne przedstawiano na przykładzie realizacji strategii Wrocławia ( Prezydent Jacek Sutryk), Chełma ( Prezydent Jakub Banaszek), Inowrocławia ( Ryszard Brejza) oraz strategii Sudety 2030 – wspólnej wizji 108 samorządów woj. dolnośląskiego ( prezydent Wałbrzycha Roman Szełemej). Podkreślano potrzebę widzenia regionalnego i w skali unijnej (marszałek woj. lubuskiego Elżbieta Polak) 

Podczas uroczystej gali X Kongresu Regionów ogłoszono najlepszych prezydentów miast - zwycięzców rankingu N15, opracowanego przez tygodnik „Newsweek”. Tytuł najlepszego prezydenta przyznano Pawłowi Adamowiczowi, tragicznie zmarłemu prezydentowi Gdańska. Wyróżnienie specjalne – tytuł Superprezydenta – przypadło Jackowi Karnowskiemu, prezydentowi Sopotu.  Miesięcznik „Forbes” nagrodził także miasta atrakcyjne dla biznesu, najbardziej innowacyjne miasta oraz miasta otwarte dla ludzi.

W Kongresie uczestniczyli prezydenci wielu miast,  m.in.: prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski, prezydent Łodzi Hanna Zdanowska, prezydent Wrocławia Jacek Sutryk, prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak, prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski, prezydent Gdyni Wojciech Szczurek, prezydent Rzeszowa Tadeusz Ferenc, prezydent Sopotu Jacek Karnowski, prezydent Świnoujścia Janusz Żurkiewicz, prezydent Ostrowa Wielkopolskiego Beata Klimek, prezydent Kołobrzegu Anna Mieczkowska, prezydent Nowej Soli Vadim Tyszkiewicz, prezydent Ełku Tomasz Andrukiewicz, burmistrzowie m.in.: burmistrz Wyszkowa, Grzegorz Nowosielski burmistrz Wielunia Paweł Okrasa, burmistrz Milicza Piotr Lech, burmistrz Garwolina Marzena Święczak, starosta strzelecki Józef Swaczyna, przedstawiciele wielu instytucji, urzędów, uczelni wyższych, PAN- u, Związku Powiatów Polskich, Związku Miast Polskich, Urzędów Marszałkowskich, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego, Politechniki Wrocławskiej. Organizatorem Kongresu Regionów było wydawnictwo Ringier Axel Springer Polska zaś partnerem miasto Wrocław.

Samorządy to bardzo ważny, sprawdzony partner Ochotniczych Straży Pożarnych. Dlatego w Kongresie uczestniczył także przedstawiciel Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP.

 MAZ

Centralne Obchody Dnia Strażaka 4 maja 2019 r. Warszawa. Plac Piłsudskiego. Z wystąpienia prezesa ZG ZOSP RP Waldemara Pawlaka.

Dla Ochotniczych Straży Pożarnych oraz ich Związku niezwykle ważna jest współpraca z samorządem. Jej harmonijny rozwój jest podstawą bezpieczeństwa w gminach, powiatach i regionach. Dlatego tak istotna jest wzajemna kooperacja w budowie strategii rozwoju. O potrzebie otwartej społecznej debaty nad naszą strategią – Florian 2050 mówiono na posiedzeniu Zarządu Głównego 21 marca 2019 r. Podobnie było na konferencji inaugurującej prace nad strategią dla woj. pomorskiego w Gdańsku.

12 kwietnia 2019 r.  z udziałem prawie 200 uczestników odbyła się konferencja  inaugurująca prace nad Strategią Rozwoju Województwa Pomorskiego 2030 (SRWP 2030).  Strategia ma być dokumentem  o charakterze sprawczym, mającym bezpośredni wpływ na politykę rozwojową Samorządu Wojewódzka Pomorskiego, w tym na kształt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego 2021-2027.Władze województwa pomorskiego uznały, że rozpoczęcie prac  powinno być oparte na szerokim dialogu społecznym, angażującym instytucje publiczne, partnerów społeczno-gospodarczych i mieszkańców do pogłębionej, merytorycznej dyskusji na tematy ważne dla przyszłości województwa. Debata  pokazała jak ważne są w rozmowie o przyszłości uniwersalne wartości  w tym solidarność, subsydiarność i samorządność. Ważną rolę w bezpiecznym rozwoju pełnić będzie kultura, wychowanie i edukacja. Zagrożenia cywilizacyjne podpowiadają zaś potrzebę wspierania  mechanizmów budowy zasobów intelektualnych i społeczeństwa informacyjnego. Te założenia są bliskie ruchowi strażackiego. My także rozpoczęliśmy swoje pracy akcentując powyższe idee i wartości.

Konferencja odbyła się w historycznej Sali BHP. To tu 31 sierpnia 1980 r. podpisano porozumienia sierpniowe. Wspomniał o tym inaugurujący konferencję marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk. Zaakcentował, że wchodząc do Unii Europejskiej dostaliśmy szansę, którą umieliśmy wykorzystać. Gołym okiem widoczne są zmiany wokół dzięki unijnemu wsparciu. Strategia to szczególnie  określenie planów,  źródeł finansowania oraz jasne kompetencje. - Przed nami - akcentował marszałek- nowe wyzwania a w nich i zmiany demograficzne (starzenie się społeczeństwa, odpływ młodych talentów),  gwałtowny rozwój technologiczny, cyfryzacja, zmiany w obszarze bezpieczeństwa w tym istotne zmiany klimatyczne. Kluczowym czynnikiem rozwoju jest jakość kapitału społecznego jako kluczowego czynnika rozwoju, społeczna gospodarka rynkowa.  Inni dyskutanci zarysowali zebranym aktualne wyzwania globalne, europejskie i krajowe. Szczególnie zwrócono uwagę na zagrożenia wynikające z prognozowanych zmian klimatycznych, energetycznych  a także nowych technologii, robotyzacji. Z interesującym głosem wystąpił Christopher Todd dyrektor wydziału ds. Polski w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej w Komisji Europejskiej. Apelował aby w naszym kraju położyć akcent na badania naukowe, innowacyjność i rozwój w nowe technologie. Ważny jest rozwój zrównoważony i inwestycje wobec grup słabo reprezentowanych (kobiety, bezrobotni, osoby starsze). Ważna jest solidarność i partycypacja szerokich grup w procesach decyzyjnych.

Częścią konferencji był panel dyskusyjny  z udziałem m.in. prezydenta miasta Gdańska Aleksandry Dulkiewicz, przedstawicieli samorządowców, działaczy gospodarczych, społecznych i uczelni. Na zakończenie konferencji Radomir Matczak dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego urzędu marszałkowskiego przedstawił tryb i harmonogram prac na projektem strategii. Uczestniczący w konferencji przedstawiciel Związku OSP RP  dr Marian Zalewski w rozmowie z marszałkiem województwa Mieczysławem Strukiem podziękował za  bliską współpracę a także zaprosił do współpracy w przygotowywaniu strategii Związku Florian 2050.

 MAZ

O Strategii na katowickiej konferencji

3 kwietnia tego roku w  Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach odbyła się konferencja naukowa „Doskonalenie standardów BHP w różnych gałęziach przemysłu/gospodarki”.  Zorganizował ją Wydział Nauk Technicznych Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach.

 W trakcie konferencji poinformowano m.in. o pracach nad strategią Związku OSP RP – Florian 50.

Konferencję otworzyli prof. dr hab. inż. Bohdan Mochnacki – rektor Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy oraz dr inż. Danuta Zwolińska – dziekan Wydziału Nauk Technicznych. Podczas konferencji przedstawiono szereg ogólnych i szczegółowych zagadnień praktycznych z obszaru BHP.  W szczególności przeanalizowano aspekty związane z :

• zagrożeniami w środowisku pracy,
• metodami pomiaru czynników szkodliwych w środowisku pracy,
• nowymi trendami związanymi z aspektami w BHP,
• profilaktyką  w miejscu pracy,
• doskonaleniem stanu BHP w różnych gałęziach gospodarki,
• polityką bezpieczeństwa pracy i dobrych praktyk,
• nowymi trendami zarządzania BHP,
• poprawą warunków BHP w firmach i zakładach przemysłowych.

I tak mgr Jacek Pagieła przedstawił teorię Heinricha jako narzędzie pomocne w  profilaktyce wypadkowej w miejscu pracy. Identyfikując i eliminując pojawiające się sytuacje niebezpieczne ograniczamy ilość wypadków i poważnych urazów. Aktualne wymagania dotyczące systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy według normy PN-ISO 45001:2018 przedstawił dr inż. Marcin Krauze. Podkreślenia wymaga wystąpienie prof. dr hab. inż. Marka Trombskiego b. wiceprezesa ZG ZOSP RP, który na przykładzie Kaliskich Zakładów  Przemysłu Terenowego ( produkującego strażackie hełmy) opisał doskonalenie standardów BHP w przedsiębiorstwach średniej i małej wielkości. Dr inż. Stanisław Bogacki omówił zastosowanie technik VR w szkoleniach operatorów maszyn górniczych. Na Śląsku jest to bardzo ważne zagadnienie. Nie dziwi więc ta tematyka. W Konferencji i  targach uczestniczyli także przedstawiciele ratownictwa górniczego. Jego historia sięga ponad 110 lat. Dr hab. inż. prof. Politechniki Śląskiej Bożena Szczucka- Lasota  omówiła temat wykorzystania metod chłodzenia bezmembranowego w transporcie a bezpieczeństwo pracy. Z kolei inż. Martyna Bała  skupiła się na zdolnościach manualnych pracowników użytkujących rękawice ochronne. Zespół naukowców na czele z prof. Markiem Roszakiem z Politechniki Śląskiej  przedstawił dylematy wyboru metody przy ocenie ryzyka zawodowego. Wspomaganie resuscytacji krążeniowo -  oddechowej przez zewnętrzny defibrylator automatyczny AED omówił Paweł Jarosz. O pracy na wysokościach i w ograniczonych przestrzeniach w kontekście regulacji prawnej i praktyki mówił dr inż. Rafał Henryk.  Mgr Andrzej Żukowski zaprezentował temat: wdrożenie i certyfikacja systemu zarządzania wg ISO 45001 wizytówką oraz wyrazem zaangażowania pracodawcy w utrzymaniu optymalnych standardów dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa. Uczestników konferencji zainteresował także temat bezpieczeństwo i higiena pracy przy obsłudze pojazdów elektrycznych i hybrydowych przedstawiony przez dr inż. Damiana Hadrysia. O komunikacji produktów BHP z użytkownikiem mówił mgr Mariusz Kuczera zaś o zmianach ludzkich zachowań – przyzwyczajeń w zakresie BHP, ppoż. i  ochrony środowiska  - mgr. Inż. Ryszard Stankiewicz.

W trakcie konferencji wystąpił także przedstawiciel Związku OSP RP dr Marian Zalewski, przewodniczący Zespołu ds. Strategii. Podziękował on na ręce obecnego i byłego rektora ( prof. Bogdan Mochnacki i prof. Marek Trombski)  kadrze naukowej z WSZOP w Katowicach oraz zebranym na konferencji za współpracę ze Związkiem OSP RP. Zaprosił wszystkich zebranych do zainteresowania się pracami nad strategią  Związku  - Florian 2050. Przedstawił też kierunki  i harmonogram prac. Wręczył prof. Markowi Trombskiemu wybitnemu działaczowi ruchu strażackiego, b. wiceprezesowi Związku,  monografię o ruchu strażackim ,, W jedności siła”. Pan Marek Trombski jest jednym z autorów monografii.

Konferencję zakończył wyjątkowy pokaz eksperymentalny odnoszący się do unikania zagrożeń związanych z używaniem cieczy palnych i substancji niebezpiecznych z prezentacją wiceprezesa firmy DENIOS Jacka Szczepanika. Było to swoiste wyjątkowe szkolenie nt. bezpiecznego obchodzenia się z materiałami niebezpiecznymi i o skutkach niewłaściwego obchodzenia się z nimi.

 Konferencja wywołała duże zainteresowanie. Wzięło w niej udział ok. 250 uczestników. Istotne było także i to, że obok w sali gdzie się ona odbywała, trwały Targi Bezpieczeństwa Higieny Pracy i Ochrony Przeciwpożarowej, które cieszyły się nie mniejszym zainteresowaniem.

MAZ, fot. Kamil Niesłony

Bezpieczeństwo ruchu drogowego i ratownictwo

4 marca 2019 r. w Warszawie na stadionie PGE Narodowym odbyła się XVI Międzynarodowa Konferencja „Bezpieczeństwo ruchu drogowego i ratownictwo. Infrastruktura, działania systemowe, nowoczesne rozwiązania”. Głównym celem konferencji było zwrócenie uwagi na działania mające na celu poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego i zintegrowanie współpracy wszystkich służb działających w obszarach bezpieczeństwa transportu, infrastruktury drogowej, ratownictwa, edukacji i prawa. W szczególności przedstawiciele szeregu instytucji prezentowali własne działania  na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Dotyczy to  zmian w prawie o ruchu drogowym, wprowadzania nowoczesnych technologii do ratownictwa, działań profilaktycznych i edukacji w szkołach. Omawiano zagrożenia związane z nieodpowiedzialnym zachowaniem uczestników ruchu drogowego oraz negatywnym wpływem substancji psychoaktywnych na bezpieczeństwo ruchu drogowego.  Prezentowano przykłady dobrych praktyk w zakresie współpracy służb ratowniczych, mundurowych  i samorządów. Akcentowano potrzebę intensywnych szkoleń i nowoczesnego sprzętu dla służb mundurowych a zwłaszcza dla strażaków. 

 W konferencji wzięło udział ok. 200 osób w tym  przedstawiciele administracji rządowej i samorządowej, NIK-u, służb mundurowych, biznesu, nauk . Swoimi doświadczeniami podzielili się goście z Danii, Węgier i Stanów Zjednoczonych. Głos zabrał także Prezes ZG ZOSP RP Waldemar Pawlak, który ustosunkował się do wybranych zagadnień dotyczących bezpieczeństwa.

Patronat Instytucjonalny Konferencji objęła Komisja Europejska – Przedstawicielstwo w Polsce i Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego wraz z Polską Radą Resuscytacji. Organizatorem konferencji było Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego przy współudziale Komendy Wojewódzkiej Policji w Łodzi.  Konferencji towarzyszyła wystawa nowoczesnych rozwiązań technicznych i sprzętu ratowniczego.